Ανακαλύφθηκε το πρώτο Πανεπιστήμιο της Ελλάδος.

 Επιμέλεια Ευαγγελίας Κλωναρίδου, Παιδαγωγού.

Πρόκειται για το μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών στην Κρήτη. Ένα σπουδαίο κέντρο γραμμάτων και παιδείας των βυζαντινών χρόνων, που θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως πρώτο ελληνικό πανεπιστήμιο, ανέσκαψε ο καθηγητής Αθ. Παλιούρας στην τοποθεσία Λουσούδι των Αστερουσίων, σε υψόμετρο 880 μ. κάτω από την κορυφή του Κόφινα!

Πρόκειται για το μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών που ίδρυσε στα μέσα του 14ου αιώνα ο λόγιος μοναχός Ιωσήφ Φιλάγρης, ένας από τους πιο σημαντικούς σχολιαστές του Αριστοτέλη.Το ερειπωμένο μοναστήρι, που συνέχιζε να παραμένει άγνωστο, εντόπισε το 1992 ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης και το περιέλαβε στο έργο του “Μοναστήρια και Ερημητήρια της Κρήτης”.Στην ευρύτερη περιοχή, άλλωστε, βρίσκεται το Αγιοφάραγγο, ιερός τόπος ασκητών και αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο κ. Παλιούρας αναφέρθηκε αναλυτικά όχι μόνο στο “Διδακτήριο – Πανεπιστήμιο” του Φιλάγρη, αλλά και σε μια τελευταία του ανακάλυψη: στο μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών, στα ερημικά Αστερούσια, υπήρχε κέντρο αντιγραφής χειρογράφων.

Εκεί, ο Ιωσήφ Φιλάγρης αντέγραφε κώδικες, χειρόγραφα και περγαμηνές, όχι μόνο των πατερικών κειμένων, αλλά και αρχαίων συγγραφέων, ιδιαίτερα, μάλιστα του Αριστοτέλη.

Αξίζει να σημειωθεί, όπως επεσήμανε ο καθηγητής Παλιούρας, ότι την εποχή εκείνη ο Αριστοτέλης ήταν σε διωγμό σε ολόκληρη την Ευρώπη “λόγω του ότι ήταν ο θεμελιωτής των θετικών επιστημών. Η Καθολική Εκκλησία είχε εξαπολύσει ένα φοβερό διωγμό των έργων του. Οι κώδικες του Φιλάγρη μαρτυρούν μια πρώιμη πνευματική αναγέννηση και τα χειρόγραφά του διασώζονται σήμερα σε μεγάλες βιβλιοθήκες του Λονδίνου, της Βιέννης, του Παρισιού, του Βουκουρεστίου, κ.α.”

Μιλώντας για το βιβλιογραφικό εργαστήριο ο κ. Παλιούρας τόνισε: “Ανασκάπτοντας τον χώρο της μονής εντοπίσαμε ένα παραλληλόγραμμο δωμάτιο που έχει ακριβώς την τυπολογία των σκριπτορίων. Είναι το πρώτο βιβλιογραφικό εργαστήριο που ανακαλύπτουμε σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο».

Ιστορικά στοιχεία.

Ο Ιωσήφ Φιλάγρης, επειδή είχε να αντιμετωπίσει την απαγόρευση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας από τους Βενετούς κατακτητές και την καταπίεση της προπαγάνδας των ρωμαιοκαθολικών της Κρήτης, βρήκε πρόσφορο έδαφος στον απομακρυσμένο χώρο του Κόφινα, όπου έστησε το Μοναστήρι του, και με τους φοιτητές του, στους οποίους δίδασκε ελληνική φιλολογία, Πατέρες της Εκκλησίας, Μαθηματικά και Ιατρική, ανέπτυξε σε τρία σημεία τη δράση του:

α. Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας σε υψηλό επίπεδο.

β. Αντιρρητική Θεολογία, όπου μαζί με τους σύγχρονούς του σπουδαίους θεολόγους Ιωσήφ Βρυέννιο και Νείλο Δαμιλά ανασκεύαζαν τις κακοδοξίες των καθολικών.

γ. Αντέγραφε κώδικες με πατερικά κείμενα, αλλά και με έργα του Αριστοτέλη, το έργο του οποίου βρισκόταν σε διωγμό από την καθολική Εκκλησία. Σώζονται έργα του Αριστοτέλη που εγράφησαν «διά χειρός Ἰωσήφ Φιλάγρη, μοναχοῦ τοῦ Κρητός καί τῶν αὐτοῦ φοιτητῶν ἐν τῇ μονῇ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, κάτωθι Κωφηνίου Ὄρους εἰς θέσιν Λουσούδι», στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Ρώμη, στο Βουκουρέστι, στο Άγιον Όρος κλπ.

Η ανασκαφή, κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ευτύχησε να αποκαλύψει ως σήμερα σειρά κελιών, το μαγκιπείον (κουζίνα), την Τράπεζα, αποθηκευτικούς χώρους, το Αρχονταρίκι και το σημαντικότερο όλων: το Scriptorium, δηλαδή το βιβλιογραφικό εργαστήριο, όπου ο Φιλάγρης και οι φοιτητές του αντέγραφαν τα χειρόγραφα, έργα των Πατέρων και ιδιαίτερα έργα του Αριστοτέλη, τον οποίο μάλιστα ο ίδιος ο Φιλάγρης σχολίαζε.

 

Πηγή: Ρωμνιός 

(Σχόλιο Εγκολπίου: Άλλη μία ιστορική απόδειξη στις ανιστόρητες αναφορές κάποιων εκ των νεοπαγανιστών πως δήθεν ο Χριστιανισμός κατέστρεψε τον Ελληνικό Πολιτισμό.)