Περί της ιεράς εικόνος της Αγίας Τριάδος με τους τρεις Αγγέλους, τον Πατριάρχη Αβραάμ και την Σάρρα.
Οι νεοεικονομάχοι δογματίζουν και ως προς την απεικόνιση της Αγίας Τριάδος με την εμφάνεια τριών ανδρών στον Πατριάρχη Αβραάμ. Δογματίζουν πως εκ των τριών ανδρών ο ένας ήταν ο Θεός Λόγος και οι άλλοι δύο απλώς άγγελοι. Καταλήγουν σε αυτό το δογματικό συμπέρασμα διότι δεν δέχονται την εμφάνεια του Πατρός στην Παλαιά Διαθήκη, δέχονται μόνο του Υιού. Όμως ο αντικειμενικός ερευνητής είναι υποχρεωμένος να αναφέρει όλη την αλήθεια και όχι μόνο την ιδεοληπτική άποψη του.
Ιστορικώς να αναφέρουμε ότι ''Η Φιλοξενία του Αβραάμ'' ως απεικόνιση εμφανίζεται σε κατακόμβη της Via Latina (Γ' ή Δ' αιώνας). Επίσης στη Santa Maria Maggiore της Ρώμης (432–440 μ.Χ.) και το 547 μ.Χ. στον Άγιο Βιτάλιο της Ραβέννα.
Υπάρχουν τρείς διαφορετικές ερμηνείες από τους Αγίους Πατέρες. Το θέμα άλλωστε δεν είναι δογματικό. Άλλοι ερμηνεύουν ότι οι τρείς εμφανισθέντες άνδρες στον Αβραάμ είναι συμβολική εμφάνεια του Τρισυποστάτου Θεού, Πατρός, Υιού και Αγίου Πνεύματος. Άλλοι εκλαμβάνουν τους τρεις άνδρες ως μία συμβολική εμφάνεια τριών αγγέλων που δηλώνει την τριαδικότητα του Ενός Θεού, και άλλοι ότι ο ένας άνδρας είναι ο Λόγος του Θεού και οι άλλοι δύο απλώς άγγελοι. Η Εκκλησία δεν απεφάνθη σε Οικουμενική ή Πανορθόδοξη Σύνοδο, ποιά θέση από τις τρεις είναι η σωστή. Διότι δεν δογμάτισε κανείς κάποια εκ των τριών ως την μόνη ορθή και τις άλλες λανθασμένες ώστε να δημιουργηθεί φιλονικία εντός της Εκκλησίας. Αυτό το κάνουν οι σημερινοί εικονομάχοι. Άλλωστε σε οποιαδήποτε περίπτωση έχουμε αποκάλυψη της τριαδικότητος του Θεού.
Ωστόσο, η γενική Παράδοση μέσα από την εκκλησιαστική Υμνολογία και από Πατέρες, για πάνω από χίλια χρόνια μιλά για συμβολική εμφάνεια του Τρισυποστάτου Θεού.
Οι Τριαδικοί Ύμνοι της Κυριακής.
Δεν υπήρξε Σύνοδος ή κάποιοι Άγιοι Πατέρες να κατηγορήσουν τους Τριαδικούς Ύμνους της Κυριακής ως αιρετικούς. Ας δούμε μερικούς.
''Σύ πάλαι σαφώς τώ Αβραάμ, ώς ώφθης τρισυπόστατος μοναδικός τε φύσει Θεότητος, θεολογίας τό ακραιφνέστατον, τυπικώς ενέφηνας, καί πιστώς υμνούμεν σε, τόν μονάρχην Θεόν και τρισήλιον'' (Ήχος α', ωδή γ', τροπ. α'). Λέγει το τροπάριο ότι ο Θεός εφάνη στον Αβραάμ, Τρισυπόστατος και ένας Θεός ως πρός την Φύση του.
''Μέτοικος υπάρχων ο Αβραάμ, κατηξιώθη τυπικώς υποδέξασθαι, ενικόν μέν Κύριον, έν τρισίν υποστάσεσιν, υπερούσιον, ανδρικαίς δέ μορφώσεσιν'' ('Ηχος γ', ωδή ς', τροπ. α'). Αυτό το τροπάριο λέγει ότι ο Αβραάμ αξιώθη να υποδεχθεί τον ένα Κύριο με τις τρεις Υποστάσεις του, υπερούσιον με ανδρικές μορφές.
''Ιερομύστης Αβραάμ γενόμενος ιεροτύπως τό πρίν, τον ποιητήν πάντων, καί Θεόν καί Κύριον, τρισί μέν υποστάσεσιν, υπεδέξατο χαίρων, τών δέ τριών υποστάσεων, κράτος ενιαίον εγνώρισε'' (Ήχος πλ. δ', ωδή α', τροπ. γ'). Το πολύ σημαντικό αυτό τροπάριο λέγει πως ο Αβραάμ υποδέχτηκε τον Ένα Τρισυπόστατο Θεό και Κύριο και εγνώρισε το ενιαίον των τριών υποστάσεων. Απεκαλύφθη η Τριαδικότητα του Θεού στον Αβραάμ.
Η εκκλησιαστική Υμνολογία θεολογεί και κηρύττει ότι ''εφάνη τώ Αβραάμ Θεός Τρισυπόστατος''. Αν χίλια χρόνια τώρα δεν υπήρξε καμία αρνητική αντίδραση από Συνόδους ή Αγίους, πώς δογματίζουν οι σημερινοί νεοεικονολόγοι ότι μόνο η δική τους ερμηνεία είναι ορθή και αποκλείουν την Τριαδική εμφάνεια στον Αβραάμ; Τόσους αιώνες, τόσες χιλιάδες Άγιοι δεν ήξεραν τί έψαλλαν στα μοναστήρια τους και τους ναούς τους; Ρητορικό το ερώτημα.
Εκτός από την Υμνολογία έχουμε και πατερικές μαρτυρίες που συμφωνούν. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός (676-749 μ.Χ.) γράφει, ''Η Αγία καί ομοούσιος Τριάς ουχί ακατάληπτος καί αχώριστος καί αδιαίρετος εστί καί τοίς σωματικοίς οφθαλμοίς αθεώρητος; Και πώς ηυδόκησεν έν τή σκηνή του Αβραάμ φιλοξενηθήναι;'' (βλέπε P.G. τομ. 95, σελ. 328-329). Δηλαδή γράφει ο Άγιος ότι η ομοούσιος Αγία Τριάδα είναι ακατάληπτη, αδιαίρετη, αχώριστη και αθεώρητη στους σωματικούς οφθαλμούς, αλλά ευδόκησε να φιλοξενηθεί στη σκηνή του Αβραάμ. Δεν γράφει ότι φιλοξενήθηκε μόνο ο Υιός, αλλά η Αγία Τριάς.
Ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας (περίπου 298-2 Μαΐου 373 μ.Χ.) στον γ' διάλογο του περί Αγίας Τριάδος με έναν οπαδό του Μακεδονίου, γράφει ότι ο Αβραάμ ανεγνώρισε τις τρείς Υποστάσεις του Θεού και τους τρεις άνδρες ονομάζει ''Κύριον''. Ο Λώτ ομοίως αναγνωρίζοντας στα πρόσωπα των δύο ανδρών που τον επισκέφθηκαν τις δύο Υποστάσεις του Τριαδικού Θεού, και όχι απλώς αγγέλους, και αυτός ''Κύριον'' τις ονομάζει. Δηλαδή και ο Αβραάμ και ο Λώτ αναγνωρίζοντας το τρισυπόστατο του Ενός Θεού ο μεν Αβραάμ τους τρείς άνδρες τους προσφωνεί στον ενικό αριθμό ονομάζοντας τους ''Κύριο'' και ο Λώτ αναγνωρίζοντας τις δύο Υποστάσεις, τους δύο άνδρες τους προσφωνεί επίσης στον ενικό αριθμό ''Κύριον'', (βλέπε ΒΕΠΕΣ, τόμ. 36, σελ. 96 και 99-100).
Ο μεγάλος θεολόγος του 14ου-15ου αιώνος, Ιωσήφ ο Βρυένιος, διδάσκαλος του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού, αναφερόμενος στον Άγιο Αθανάσιο τον Μέγα, γράφει, ''Αθανάσιος δέ ό πολύτλας έν τε τώ πρώτω καί δευτέρω βιβλίω τών αυτού θεολογικών ούτω δίεισι, <<τών τριών καθισάντων επί τού Αβραάμ, δηλονότι τού μέν Υιού εκ δεξιών, τού δέ Πατρός έξ ευωνύμων εκάθισε τό Πνεύμα τό Άγιον>>'', (βλέπε Λόγος Β' περί της Υπερουσίου Τριάδος, εκδ. Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/νίκη 1991, τομ. Α', σελ. 47). Αλλού γράφει, ''Καί ώδε μέν διά λόγων ημίν εγνώρισεν εαυτόν τρισυπόστατον είναι ο μόνος Θεός, διά δέ ποικίλων εμφανειών, ώς όταν ώφθη όλη η αυτή Τριάς η Αγία εν είδει αγγέλων τώ πατριάρχη Αβραάμ εν τή δρυί τή Μαμβρή, πάλιν ηνίκα εφάνη ιδίως έκαστον τών ταύτης προσώπων τώ μέν Δανιήλ, ως παλαιός ημερών'', (βλέπε ανωτέρω τόμ. Α', σελ. 262). Δηλαδή γράφει ο Ιωσήφ ο Βρυένιος πως ο Μέγας Αθανάσιος λέγει, ότι στον Πατριάρχη Αβραάμ εφάνησαν ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα το οποίο εκάθησεν εκ δεξιών του Υιού και εξ αριστερών του Πατρός. Και ότι ο Θεός εμφάνισε το Τρισυπόστατό του δια πολλών εμφανειών όπως σε αυτήν του Αβραάμ στη δρύ του Μαμβρή, όπου εφάνη όλη η Αγία Τριάς με μορφή τριών Αγγέλων.
Την εμφάνεια των τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδος στον Πατριάρχη Αβραάμ βεβαιοί και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (1296-14 Νοεμβρίου 1359 μ.Χ.) Γράφει, ''...τον ένα Θεόν σαφώς τρισυπόστατον εθεάσατο μήπω κηρυττόμενον ούτως, <<ώφθη γάρ αυτώ ο Θεός πρός τή Δρυί τή Μαμβρή, καί αναβλέψας είδε καί ιδού τρείς άνδρες και προσέδραμεν αυτοίς>>. Ιδού τόν οφθέντα ένα Θεόν τρείς εώρα. Ώφθη γάρ αυτώ, φησίν, ο Θεός και ιδού τρείς άνδρες καί τρισί προσδραμών αύθις ώς ενί ωμίλει...'', (βλέπε Γρηγορίου Παλαμά, ΕΠΕ, Τομ. 9, σελ. 292). Λέγει ο Άγιος πως ο Ένας Θεός εφάνη στον Αβραάμ στη δρύ του Μαμβρή, ως τρείς άνδρες και πηγαίνοντας κοντά τους ο Αβραάμ τους μίλησε ως να είναι ένας.
Ο μαθητής του Αγίου Γρηγορίου του Δεκαπολίτου, Όσιος Ιωσήφ ο Υμνογράφος (816-886 μ.Χ.) στο τροπάριο της ε' ωδής του Κανόνος των Προπατόρων, 11 Δεκεμβρίου, γράφει, ''Κατείδες ως θέμις, ανθρώπω ιδείν τήν Τριάδα καί ταύτην εξένισας, ώς φίλος γνησιώτατος, παμμάκαρ Αβραάμ''. Δηλαδή λέγει ότι ο Αβραάμ είδε και εφιλοξένησε την Τριάδα ως φίλος γνησιώτατος.
Ο Άγιος Συμεών Θεσαλονίκης (; - 1429) γράφει, ''Αλλά καί ο Αβραάμ, πρότερον απ' αυτόν τόν Μωυσήν, υποδεξάμενος τους τρείς άνδρας εν τή δρυί του Μαμβρή τόν εν Τριάδι Θεόν εικόνισεν, ό οποίος εφαίνετο είς άνδρας μέν τρείς, διά τό ιδιάζον των υποστάσεων, εκηρύττετο δέ είς Θεός από τον Αβραάμ, διά τό ενιαίον της φύσεως, διά τών οποίων καί τό μοναδικόν ομού, καί τό τριαδικόν εσημαίνετο τής Τριάδος'', (βλέπε ''Κατά αθέων'', κεφ. Θ', Άπαντα Συμεών Θεσ/νίκης, εκδ. Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/νίκη 1985, σελ. 10). Λέγει δηλ. ο Άγιος ότι ο Θεός εφάνη στον Αβραάμ ως τρεις άνδρες, που σήμαινε τις τρείς Υποστάσεις. Ο Αβραάμ εκήρυξε Ένα Θεόν αφού η Φύση είναι ενιαία και στα τρία Πρόσωπα.
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει στο Ιερόν Πηδάλιον, ''...Συμπεραίνεται ότι ό Άναρχος Πατήρ πρέπει να ζωγραφίζεται καθώς εφάνη είς τόν προφήτην Δανιήλ ως παλαιός ημερών ... εί γάρ μή εζωγραφούμεν αυτόν ολοτελώς, διατί να ζωγραφούμεν τόσον τον Πατέρα, όσον καί τό Πνεύμα τό άγιον έν είδει Αγγέλων, ανδρών νέων, καθώς εφάνησαν είς τον Αβραάμ, ...'' (βλέπε Ι. Πηδάλιον, εκδ. Αστέρος 2003, υποσημείωσις είς τά προλεγόμενα τής Ζ' Οικουμενικής Συνόδου, σελ. 320). Γράφει δηλ. ο Άγιος, ότι πρέπει να ζωγραφίζουμε τον Πατέρα όπως εφάνη στον Προφήτη Δανιήλ ως Παλαιός των Ημερών. Και ότι αν δεν πρέπει να τον ζωγραφίζουμε καθόλου, όπως κάποιοι φρονούν, τότε λέγει ο Άγιος, γιατί ζωγραφίζουμε τον Πατέρα και το Άγιον Πνεύμα ως Αγγέλους, νέους άνδρες, όπως εφάνησαν στον Αβραάμ;
Άρα και επισήμως στο Ι. Πηδάλιον η Εκκλησία υποστηρίζει ότι στον Αβραάμ εφάνη η Αγία Τριάς και όχι μόνο ο Λόγος με δύο αγγέλους. Διότι το Ι. Πηδάλιον εξετάστηκε από Αγίους, τον Αθανάσιο Πάριο και τον Μακάριο Νοταρά αλλά και από την Σύνοδο του Πατριαρχείου της Κων/πόλεως το οποίο έδωσε την επίσημη έγκρισή το 1802. Δεν είναι προσωπική η γνώμη του Αγίου Νικοδήμου, εκφράζει τη γενική Παράδοση της Εκκλησίας, όπως είδαμε από την εκκλησιαστική Υμνολογία και από Αγίους διαφόρων εποχών. Το Ι. Πηδάλιον υπάρχει 220 χρόνια στην ζωή της Εκκλησίας και δεν έχει ισχυριστεί κάποιος από τόσους Αγίους που πέρασαν αυτούς τους αιώνες, ότι το γραφόμενο αυτό του Αγίου είναι πλάνη.
Ο κεκοιμημένος πια, μεγάλος θεολόγος και φιλόλογος Νικόλαος Σωτηρόπουλος, υποστηρίζει επίσης ότι στον Αβραάμ εφάνησαν τα τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος, διότι και ο Αβραάμ όταν συνάντησε τους τρεις άνδρες τους μίλησε στον ενικό αριθμό ως να απευθυνόταν σε έναν και ο Λώτ όταν συνάντησε τους δύο άνδρες τους μίλησε στον ενικό αριθμό ως να μιλούσε σε έναν. Απεκαλύφθη το τρισυπόστατο στην Παλαιά Διαθήκη, στον Αβραάμ, στον Λώτ, στους Προφήτες. Γι' αυτό ενώ είδε ο Αβραάμ τρείς άνδρες τους μίλησε ως να είναι ένας, διότι του αποκαλύφθηκε ότι αν και τρία πρόσωπα είναι ο Ένας Θεός. Το ίδιο και στον Λώτ. Αυτά είδαμε ότι τα γράφει και ο Άγιος Συμεών Θεσ/νίκης.
Υπάρχουν όπως ήδη είπαμε και άλλες γνώμες, αλλά η διαχρονική ερμηνεία Αγίων από διάφορες εποχές συμφωνεί ότι ο Αβραάμ εφιλοξένησε την Αγία Τριάδα και όχι μόνο τον Λόγο με δύο Αγγέλους. Επίσης το γραφόμενο του Αγίου Νικοδήμου δεν κατηγορήθηκε ως κακόδοξο ή αιρετικό, εγκρίθηκε Συνοδικώς μαζί με όλο το Ι. Πηδάλιον από το Πατριαρχείο Κων/πόλεως και άλλους δύο Αγίους της εποχής του.
Ας μην δογματίζουν λοιπόν οι αρνητές της εμφάνειας του Πατρός στην Παλαιά Διαθήκη, ότι μόνο η δική τους ερμηνεία είναι ορθή, ότι δήθεν δεν έχουμε δει τον Πατέρα και άρα στον Αβραάμ εμφανίστηκε μόνο ο Υιός, όταν υπάρχουν τόσοι Άγιοι από διάφορες εποχές και το Ι. Πηδάλιον, οι οποίοι ερμηνεύουν ότι ο Αβραάμ είδε συμβολικώς εν είδει τριών ανδρών την Αγία Τριάδα.
Τέλος όλοι μας πρέπει να δεχόμεθα τις άγιες εικόνες όπως τις παραλάβαμε χωρίς να αλλάζουμε τις επιγραφές τους. ''Η Φιλοξενία του Αβραάμ'' είναι μία επιγραφή στην εικόνα των τριών Αγγέλων με τον Αβραάμ και την Σάρρα, άλλη είναι ''Η Αγία Τριάς'', άλλη είναι ''Η Φιλοξενία της Αγίας Τριάδος υπό του Πατριάρχου Αβραάμ'', άλλη είναι ''Η εν τή σκηνή τού Αβραάμ τής Ζωαρχικής Τριάδος φανέρωσις''. Δεν πρέπει να καινοτομούμε και να απορρίπτουμε μία επιγραφή όποια κι αν είναι αυτή, αλλά να τις δεχόμεθα όλες. Δεχόμεθα όσα ακριβώς μας παρέδωσαν οι προπάτορες μας.
Ευχόμεθα κάθε καλόπιστος αναγνώστης της παρούσης μελέτης να μετανοήσει αν βρίσκεται στην πλάνη της νεοεικονομαχίας. Αυτές οι σχολαστικές και αβάσιμες ερμηνείες που αναιρέσαμε μέσα από την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση, είναι νέες ψευδοθεολογίες που δεν έχουν καμία βάση ούτε στην Αγία Γραφή, ούτε στην Ιερά Παράδοση. Είναι αποτέλεσμα προσωπικών υποκειμενικών σκέψεων και αναλύσεων που εμφανίστηκαν μετά το 1950.
Δεν επικαλούνται ούτε έναν Άγιο για να στηρίξουν τις θεωρίες τους γιατί τέτοιος δεν υπάρχει, και δεν υπάρχει καμία Οικουμενική ή Πανορθόδοξη Σύνοδος που να επικαλούνται γιατί επίσης τέτοια δεν υπάρχει. Προσοχή λοιπόν σε όσους διαδίδουν νέες θεωρίες που δεν συναντούμε στην Αγία Γραφή και στην Ιερά Παράδοση. Η ύβρις εναντίον εικόνων που θαυματουργούν, που υπάρχουν πάνω από χίλια τριακόσια χρόνια στην Εκκλησία, που τις τιμούσαν και τις τιμούν όσοι πιστοί και Άγιοι πέρασαν αυτούς τους αιώνες, είναι εικονομαχία και η εικονομαχία έχει αναθεματιστεί από την Αγία Ζ' Οικουμενική Σύνοδος.
Το παρόν παραδίδεται στον αναγνώστη με πόνο και στενοχώρια για τις μεθόδους του διαβόλου, που δυστυχώς βρίσκουν έδαφος πλανούν πολλούς και παρασύρουν αυτούς στην αίρεση της εικονομαχίας. Καμία εμπάθεια δεν υπάρχει στην ψυχή μας, μόνο λύπη για το δηλητήριο της βλασφημίας που βγαίνει από τη καρδιά ρασοφόρων εναντίον ιερών εικόνων.
Καλή μετάνοια με την εν Χριστώ αγάπη!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου