55. «Βασικά το πρόβλημα του χριστιανισμού σε σχέση με την Ελληνική Θρησκεία, φαίνεται να είναι στις διαστάσεις του ειδώλου. Εμείς απεικονίζουμε τούς Θεούς μας σε 3 διαστάσεις στα αγάλματα (ύψος, βάθος, πλάτος) ενώ οι χριστιανοί σε 2 διαστάσεις στις εικόνες τους (πλάτος, ύψος). Περιττό να προσθέσουμε ότι εμείς δεν πιστεύουμε ότι τα αγάλματα είναι θεοί, όπως μας κατηγορεί ο χριστιανισμός, αλλά θέλουμε τα αγάλματα για να έχουμε μία απεικόνιση των Θεών μας όπως έχουν οι χριστιανοί την εικόνα του ραββίνου Τζεσουά. Δεν πιστεύουν ότι η εικόνα είναι ο θεός και φυσικά ούτε οι πρόγονοί μας επίστευαν ότι τα αγάλματα είναι θεοί.»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αφού οι παγανιστές του 5ου αι. π.Χ. δεν πίστευαν πως τα αγάλματα είναι θεοί, τότε γιατί ο Στίλπων ο Μεγαρεύς προσήχθη σε δίκη τον 5ο π.Χ. αιώνα με την κατηγορία περί «ασέβειας» επειδή είπε ότι «το άγαλμα της Αθηνάς Παλλάδας του Φειδία δεν είναι θεός»; Αυτή η κατηγορία είναι τόσο ξεκάθαρη που είναι αδύνατο να συμπεράνεις ότι οι Αρχαίοι παγανιστές δεν πίστευαν ότι τα αγάλματα είναι θεοί.
«Η τιμή της εικόνας περνά προς το πρωτότυπο». Ποιο είναι όμως το «πρωτότυπο»; Για την ειδωλολατρία δεν υπάρχει ανθρωπόμορφο πρωτότυπο, αφού οι θεοί είναι «ιδέες» και «ενέργειες» όπως οι ίδιοι οι νεοπαγανιστές ισχυρίζονται. Για το Χριστιανισμό όμως υπάρχει η όντως ενανθρώπιση του Θεού (δηλαδή ο Χριστιανισμός πιστεύει πως ο Θεός δεν πήρε απλώς «μορφή» ανθρώπινη – δηλαδή φαινομενικά και ψεύτικα, όπως οι αρχαίοι θεοί, αλλά κατ' ουσίαν και αληθινά ενανθρωπίστηκε) στην Καινή Διαθήκη. Γι' αυτό και κατά την διάρκεια της Π.Δ. όταν δεν είχε ακόμα ενανθρωπιστεί ο Θεός απαγορευόταν η απεικόνισή του, ενώ μετά το Χριστό η ενανθρωπισμένη θεότητα απεικονίζεται, όπως απεικονίζονται οι χριστιανοί άγιοι, η Παναγία κλπ, διότι ήταν άνθρωποι. Ο Χριστιανισμός δεν απεικονίζει ό,τι δεν είναι δυνατόν να δούμε, δηλαδή τη θεϊκή φύση του Χριστού ή την ουσία του Θεού (ή την υπόσταση του), αλλά ό,τι έχει εμφανιστεί στη γη (ή ό,τι έχει εμφανιστεί εν οράματι στην Παλαιά Διαθήκη στους προφήτες). Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ του:
Α') να απεικονίζεις κάτι το αφανέρωτο επειδή απλώς δεν αντέχεις να φαντάζεσαι το άυλο ή επειδή θες να έχεις μια κάποια ιδέα για το θείον, όπως έκαναν οι παγανιστές στην αρχαιότητα – και του:
Β') να εικονίζεις κάτι που έχει φανερωθεί με μορφή, επειδή αυτό έχει φανερωθεί με υλική, ανθρώπινη μορφή. Στην πρώτη περίπτωση είσαι απλώς φαντασιόπληκτος που «ειδωλοποιείς» δηλαδή μορφοποιείς τον θεό για να τον βλέπεις, φτιάχνεις ένα ανύπαρκτο «είδωλο θεού». Στη δεύτερη περίπτωση τον παριστάνεις, διότι ενανθρωπίστηκε αληθινά και πραγματικά, κι όχι επειδή «έχεις ψυχολογική ανάγκη» να ανθρωποποιήσεις το θείο.
Τί θα μας αντιπούν τώρα οι νεοπαγανιστές; Ότι και οι θεοί τους, εμφανίστηκαν στους ανθρώπους και κατέβηκαν στον κόσμο ως άνθρωποι, άρα κι αυτοί, για τον ίδιο λόγο με τους Χριστιανούς, έφτιαχναν ομοιωματα των θεών τους; Αφού αυτά είναι μύθοι, συμβολικά πράγματα και δεν έλαβαν ποτέ χώρα. Αφού οι νεοπαγανιστές δικαιολογούν τους μύθους ως συμβολικούς κι όχι ως ιστορικά γεγονότα. Όποτε τους συμφέρει, ισχυρίζονται (π.χ. ο Ιουλιανός) ότι οι μύθοι είναι συμβολικοί, ενώ τώρα θα ισχυριστούν ότι οι μύθοι είναι πραγματικά γεγονότα; Οι Χριστιανοί δεν θεωρούν την ενσάρκωση του Θεού «μύθο» ή συμβολική, αλλά ιστορικά πραγματωμένη. Δεν γίνεται οι μύθοι να είναι εξιστόρηση γεγονότων, όπως είναι η, σύμφωνα με τους Χριστιανούς, πραγματική και ουσιαστική και ιστορική ενανθρώπιση του Θεού. Εκτός κι αν όντως υπάρχει κάποιος Άτλαντας, ο οποίος σηκώνει το βάρος της Γης, και οι αστροφυσικοί μας το αποκρύβουν! Μη ιστορικό γεγονός η «ενανθρώπιση» των θεών και όταν εμφανίστηκαν, αν έγινε αυτό αληθινά, (που δεν έγινε) δεν ενανθρωπίστηκαν «κατ' ουσία», αλλά μόνο φαινομενικά, ιστορικό γεγονός και «ουσιαστική» η ενανθρώπιση του Λόγου, άρα δεν ισχύει το επιχείρημα «κι οι δικοί μας θεοί ενανθρωπίστηκαν, άρα τους δείχνουμε με ανθρώπινη μορφή».
Για να επιστρέψουμε στις εικόνες, απαιτείται προσοχή, ώστε να μην παρερμηνευτούν οι απόψεις της Εκκλησίας. Η εικόνα αγιάζεται, αλλά αυτό δεν συνιστά ειδωλολατρία, λατρεία της ύλης. Διότι, κάθε τι υλικό (οι εικόνες, το δέντρο της Ζωής στον Παράδεισο, τα λείψανα των αγίων) δεν αντλεί την αγιότητα, την δύναμή του από τον εαυτό του, αλλά από το Θεό. Αυτή είναι η διαφορά. Η εικόνα αγιάζεται, γίνεται θαυματουργή κ.λπ., αλλά αυτό οφείλεται αποκλειστικά στο Θεό. Όχι σε κάποια υλική ιδιότητά της. Δεν είναι κάτι το μαγικό, που μετατρέπει ένα κομμάτι ξύλο σε θαυματουργό. Είναι η επενέργεια της άκτιστης Χάρης του Θεού. Μόνο αυτή. Αλλιώς θα είχαμε ειδωλολατρία, πίστη ότι με διάφορα ξόρκια μπορούμε να μετατρέψουμε αυτομάτως ένα υλικό αντικείμενο σε πηγή υπερφυσικής δύναμης, αυτό δηλαδή που χαρακτηρίζει τον πολυθεϊσμό, όπου προφέροντας ασυνάρτητες, ακατανότητες φράσεις, έκαναν μάγια. Αυτή η ειδωλολατρία είναι το αντίθετο της άποψης των Χριστιανών πως ο Θεός είναι Άκτιστος. Από την άγνοια-απόρριψη της χριστιανικής αυτής θέσης πηγάζει.
Θα ισχυριστούν οι νεοπαγανιστές και οι εθνικιστές «Αρχαιολάτρες» ότι και στον Χριστιανισμό υπάρχει ειδωλολατρία, ότι οι άνθρωποι έξυναν την μπογιά των εικόνων και την έπιναν κλπ. Η απάντηση είναι σαφής: αυτά τα φαινόμενα δεν τα προστάζουν τα δόγματα της Εκκλησίας, αλλά είναι παγανιστικό κατάλοιπο, όπως είναι παγανιστικά κατάλοιπα οι αστρολογικές προλήψεις, οι δεισιδαιμονίες περί στοιχειών κλπ. Το αν κάποιοι (ευσεβείς) Χριστιανοί ασυνείδητα συνεχίζουν ειδωλολατρικές πρακτικές, αυτό δεν είναι αιτία να κατηγορηθεί ο Χριστιανισμός και το χριστιανικό δόγμα: ο Χριστιανισμός απαγορεύει τέτοιες πρακτικές. Με άλλα λόγια, επειδή στον Χριστιανισμό υπάρχει δόγμα, ξέρει κανείς τι απαγορεύεται και τι θεωρείται σωστό. Στον παγανισμό όμως, όλες αυτές οι δεισιδαιμονίες και προλήψεις, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει δόγμα και συνεπώς θρησκεία, ό,τι πιστεύει ο λαός είναι τμήμα του.
Α') να απεικονίζεις κάτι το αφανέρωτο επειδή απλώς δεν αντέχεις να φαντάζεσαι το άυλο ή επειδή θες να έχεις μια κάποια ιδέα για το θείον, όπως έκαναν οι παγανιστές στην αρχαιότητα – και του:
Β') να εικονίζεις κάτι που έχει φανερωθεί με μορφή, επειδή αυτό έχει φανερωθεί με υλική, ανθρώπινη μορφή. Στην πρώτη περίπτωση είσαι απλώς φαντασιόπληκτος που «ειδωλοποιείς» δηλαδή μορφοποιείς τον θεό για να τον βλέπεις, φτιάχνεις ένα ανύπαρκτο «είδωλο θεού». Στη δεύτερη περίπτωση τον παριστάνεις, διότι ενανθρωπίστηκε αληθινά και πραγματικά, κι όχι επειδή «έχεις ψυχολογική ανάγκη» να ανθρωποποιήσεις το θείο.
Τί θα μας αντιπούν τώρα οι νεοπαγανιστές; Ότι και οι θεοί τους, εμφανίστηκαν στους ανθρώπους και κατέβηκαν στον κόσμο ως άνθρωποι, άρα κι αυτοί, για τον ίδιο λόγο με τους Χριστιανούς, έφτιαχναν ομοιωματα των θεών τους; Αφού αυτά είναι μύθοι, συμβολικά πράγματα και δεν έλαβαν ποτέ χώρα. Αφού οι νεοπαγανιστές δικαιολογούν τους μύθους ως συμβολικούς κι όχι ως ιστορικά γεγονότα. Όποτε τους συμφέρει, ισχυρίζονται (π.χ. ο Ιουλιανός) ότι οι μύθοι είναι συμβολικοί, ενώ τώρα θα ισχυριστούν ότι οι μύθοι είναι πραγματικά γεγονότα; Οι Χριστιανοί δεν θεωρούν την ενσάρκωση του Θεού «μύθο» ή συμβολική, αλλά ιστορικά πραγματωμένη. Δεν γίνεται οι μύθοι να είναι εξιστόρηση γεγονότων, όπως είναι η, σύμφωνα με τους Χριστιανούς, πραγματική και ουσιαστική και ιστορική ενανθρώπιση του Θεού. Εκτός κι αν όντως υπάρχει κάποιος Άτλαντας, ο οποίος σηκώνει το βάρος της Γης, και οι αστροφυσικοί μας το αποκρύβουν! Μη ιστορικό γεγονός η «ενανθρώπιση» των θεών και όταν εμφανίστηκαν, αν έγινε αυτό αληθινά, (που δεν έγινε) δεν ενανθρωπίστηκαν «κατ' ουσία», αλλά μόνο φαινομενικά, ιστορικό γεγονός και «ουσιαστική» η ενανθρώπιση του Λόγου, άρα δεν ισχύει το επιχείρημα «κι οι δικοί μας θεοί ενανθρωπίστηκαν, άρα τους δείχνουμε με ανθρώπινη μορφή».
Για να επιστρέψουμε στις εικόνες, απαιτείται προσοχή, ώστε να μην παρερμηνευτούν οι απόψεις της Εκκλησίας. Η εικόνα αγιάζεται, αλλά αυτό δεν συνιστά ειδωλολατρία, λατρεία της ύλης. Διότι, κάθε τι υλικό (οι εικόνες, το δέντρο της Ζωής στον Παράδεισο, τα λείψανα των αγίων) δεν αντλεί την αγιότητα, την δύναμή του από τον εαυτό του, αλλά από το Θεό. Αυτή είναι η διαφορά. Η εικόνα αγιάζεται, γίνεται θαυματουργή κ.λπ., αλλά αυτό οφείλεται αποκλειστικά στο Θεό. Όχι σε κάποια υλική ιδιότητά της. Δεν είναι κάτι το μαγικό, που μετατρέπει ένα κομμάτι ξύλο σε θαυματουργό. Είναι η επενέργεια της άκτιστης Χάρης του Θεού. Μόνο αυτή. Αλλιώς θα είχαμε ειδωλολατρία, πίστη ότι με διάφορα ξόρκια μπορούμε να μετατρέψουμε αυτομάτως ένα υλικό αντικείμενο σε πηγή υπερφυσικής δύναμης, αυτό δηλαδή που χαρακτηρίζει τον πολυθεϊσμό, όπου προφέροντας ασυνάρτητες, ακατανότητες φράσεις, έκαναν μάγια. Αυτή η ειδωλολατρία είναι το αντίθετο της άποψης των Χριστιανών πως ο Θεός είναι Άκτιστος. Από την άγνοια-απόρριψη της χριστιανικής αυτής θέσης πηγάζει.
Θα ισχυριστούν οι νεοπαγανιστές και οι εθνικιστές «Αρχαιολάτρες» ότι και στον Χριστιανισμό υπάρχει ειδωλολατρία, ότι οι άνθρωποι έξυναν την μπογιά των εικόνων και την έπιναν κλπ. Η απάντηση είναι σαφής: αυτά τα φαινόμενα δεν τα προστάζουν τα δόγματα της Εκκλησίας, αλλά είναι παγανιστικό κατάλοιπο, όπως είναι παγανιστικά κατάλοιπα οι αστρολογικές προλήψεις, οι δεισιδαιμονίες περί στοιχειών κλπ. Το αν κάποιοι (ευσεβείς) Χριστιανοί ασυνείδητα συνεχίζουν ειδωλολατρικές πρακτικές, αυτό δεν είναι αιτία να κατηγορηθεί ο Χριστιανισμός και το χριστιανικό δόγμα: ο Χριστιανισμός απαγορεύει τέτοιες πρακτικές. Με άλλα λόγια, επειδή στον Χριστιανισμό υπάρχει δόγμα, ξέρει κανείς τι απαγορεύεται και τι θεωρείται σωστό. Στον παγανισμό όμως, όλες αυτές οι δεισιδαιμονίες και προλήψεις, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει δόγμα και συνεπώς θρησκεία, ό,τι πιστεύει ο λαός είναι τμήμα του.
56. «1) κάθε θεότητα έχει συγκεκριμένο ρόλο στον Κόσμο και εφορεύει ένα μέρος του Κόσμου ώστε να υπάρχει αρμονία και πολλαπλότητα. 2) Οι Θεοί είναι άπειροι, καταλαμβάνουν όλο τον χώρο και εμπεριέχουν όλο τον χώρο, ποτέ το αντίστροφο. 3) Οι Θεοί δεν κείτονται έξω, αλλά ούτε μέσα στο Σύμπαν και στους Κόσμους. Οι Θεοί πληρούν το Σύμπαν και τους Κόσμους. Οι Θεοί δεν είναι δυνατόν να κείτωνται έξω του Σύμπαντος και των Κόσμων διότι απλούστατα δεν υπάρχει τίποτε έξω από το Σύμπαν. Το Σύμπαν είναι χωρίς αρχή και χωρίς τέλος. Το Σύμπαν δεν πρέπει να θεωρείται ως μία σφαίρα έξω από την οποία μπορεί να σταθεί κάτι. Ούτε οι Θεοί κείτονται μέσα στο Σύμπαν, διότι δεν είναι μικρότεροι από το Δημιούργημά Τους. Εφάπτεται χωρίς να ταυτίζεται ο Δημιουργός με την Δημιουργία. 4) Η ουσία-ύλη από την οποία αποτελούνται οι Θεοί δεν είναι δυνατόν να είναι γνωστή σε ανθρώπους. (...) δεν πρόκειται για άϋλα Όντα με την έννοια της ανυπαρξίας ή του απολύτου κενού.» ενώ αλλού λένε «Οι Θεοί δεν αποτελούνται από υλικά στοιχεία». 5) Το Κακό υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, και μάλιστα ως θεοποιημένη οντότητα κατωτέρα βεβαίως από τους Αθανάτους Θεούς. Αυτό αναγνωρίζεται από την δογματική της Ελληνικής Θρησκείας παρά τις ανοησίες που διαδίδουν ωρισμένοι σύγχρονοι αιρετικοί. 6) Οι Θεοί είναι Παντοδύναμοι. Οι Θεοί μπορούν να κάνουν τα πάντα. Δεν υπάρχει τίποτε πάνω από Αυτούς, ή κάτι που να μπορεί να τους εμποδίσει. Οι Θεοί μπορούν να φέρουν τον χρόνο πίσω ή μπροστά. 7) Οι Θεοί δεν έχουν αρσενική ή θηλυκή μορφή. Οι αρσενικές και οι θηλυκές μορφές των Θεών υπάρχουν μόνον για να αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος ευκολώτερα τις πλευρές του θείου. 8) Το Θαύμα δεν αντίκειται ούτε ταυτίζεται με τους φυσικούς νόμους. Τα Θαύματα είναι αποκαλύψεις της Δύναμης των Θεών και δεν αμφισβητούν την Φύση, όπως και η Φύση δεν αμφισβητεί τους Θεούς. 9) Οι Θεοί είναι Αιώνιοι. Οι Θεοί δεν γεννήθηκαν ούτε θα πεθάνουν ποτέ. Η Ιερά Παράδοση όταν αναφέρει γεννήσεις Θεών, καταγράφει τις Επιφάνειες και τις Ενσαρκώσεις Των και όχι την αρχή ή το τέλος Των. 10) Η ανυπαρξία των Θεών είναι αδύνατον να αποδειχθεί. Οι Θεοί είναι ανεξάρτητοι από τους ανθρώπους, από τον χώρο, από τον χρόνο και από τον Κόσμο. Οι Θεοί δεν έχουν την αιτία υπάρξεως Των έξω εαυτών ούτε υπέρ εαυτών, αλλά απολύτως και μόνον εν εαυτοίς. Υπάρχουν διότι υπάρχουν και είναι αδύνατον να μην υπάρχουν. 11) Δεν υπάρχουν άλλοι Θεοί από τους Πατρώους.»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 1) Αφού οι θεοί είναι τέλειοι, πώς έχουν διαφορές μεταξύ τους; Κι αν δεν έχουν διαφορές, ως τέλειοι, γιατί είναι πολλοί; Κι αν είναι τέλειοι ο καθένας στην περιοχή που του μοιράστηκε, πώς καθορίστηκε η μοιρασιά του Κόσμου; Με ζαριές μήπως, όπως αναφέρει η θρησκεία τους;
2) Καταλαμβάνουν όλο το χώρο, δηλαδή στριμώχνονται μεταξύ τους, σαν τις σαρδέλες σε κονσέρβα; Και για να κινηθεί ο ένας, κινούνται κι όλοι οι άλλοι; Ή γλιστρά ανάμεσά τους και πάει εκεί που θέλει; Είναι σαν τα ρευστά φυσικά σώματα (αέρια, υγρά), που καταλαμβάνουν όλο το χώρο που βρίσκουν κενό;
3) Κακοδιάβασαν την χριστιανική θεολογία οι νεοπαγανιστές, και πάνε να την επαναλάβουν, και κηρύττουν ότι οι «θεοί» τους εφάπτονται με τα χωρικά όρια του κόσμου. Θα έπρεπε να ξαναδιαβάσουν την Πατρολογία. Εκεί θα διαπιστώσουν ότι ο Θεός δεν απέχει «τόπω» – άρα ούτε και «χρόνω» – από τον κόσμο, αλλά «φύσει» (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως 1, 13 P.G. 94, 853C: πάντα ἀπέχει Θεοῦ, οὐ τόπῳ, ἀλλὰ φύσει). Δεν τίθεται δηλαδή θέμα υλικής απόστασης μεταξύ Θεού και κόσμου: Η διαφορά έγκειται στην φύση του Ακτίστου Θεού και του κτιστού κόσμου, όχι σε υλική ή ποσοτική απόσταση.
«Δεν υπάρχει τίποτα έξω από το Σύμπαν», συμπεριλαμβανομένων και των «θεών», λένε. Επειδή οι νεοπαγανιστές είναι νεοεποχίτες, κατανοούν το «πνεύμα» ως κάτι παρόμοιο της ενέργειας, δηλαδή υλικό, και γι' αυτό φοβούνται μήπως μερικοί ανόητοι πιστοί τους πιστεύσουν ότι ο θεός είναι κανένα φάντασμα που μπαινοβγαίνει από το «κενό» στο Σύμπαν.
Πράγματι, ο όρος «εξωκοσμικός Θεός» ή «εξωσυμπαντικός Θεός» είναι νεοεποχίτικος, αφού ο Ένας Χριστιανικός Θεός δεν υπάρχει «μέσα» ή «έξω» από τα όρια του υλικού σύμπαντος. Και η ανόητη αντίληψη των νεοπαγανιστών, ότι ο Χριστιανικός Θεός ίσταται σε κάποιον «τόπο» έξω από τα όρια του σύμπαντος κοιτώντας το ή μπαινοβγαίνοντας (σαν να ήταν υλικός) σε αυτό, δείχνει την άγνοιά τους και την χοντροκομμένη πολυθεϊστική αντίληψη τους περί θεού. Επειδή νομίζουν, ότι ο Χριστιανισμός πιστεύει σε Θεό που βρίσκεται «κάπου», «σε τόπο εκτός του υλικού κόσμου», «πέρα από τα όρια του υλικού κόσμου», θεωρούν ανόητη την χριστιανική αντίληψη. Ανόητη είναι, φυσικά, η δική τους κατανόηση κι ερμηνεία της χριστιανικής αντίληψης, κι όχι καθ' εαυτή η χριστιανική αντίληψη περί Ακτίστου Θεού που δεν ταυτίζεται με τη φύση. Ούτε και το «αφύσικος» είναι σωστός νεοπαγανιστικός όρος, αφού ούτε οι αρχαίοι θεοί ταυτίζονταν με τη φύση, ούτε θεοί της φύσης ήταν, απλώς κατοικούσαν στη φύση δίχως να την έχουν δημιουργήσει.
Και αλήθεια, πώς γίνεται να αποκαλούν το Σύμπαν «Δημιουργία» των «θεών»-«Δημιουργών», αφού το Σύμπαν είναι αιώνιο στην αρχαιοελληνική σκέψη; Δεν αντιτίθενται στην αρχαιοελληνική μυθολογία, αλλά και στον Ηράκλειτο, ο οποίος δίδασκε ότι το Σύμπαν δεν το έφτιαξε κανένας θεός; Ή μήπως θα υβρίσουν, όπως τους επικούρειους, τον Ηράκλειτο ως ηλίθιο, επειδή διαφωνεί μαζί τους; Αν τόσο οι «θεοί» όσο και το «Σύμπαν» είναι αιώνια, και οι Ν/Π αποκαλούν τους «θεούς» και το σύμπαν «Δημιουργό» και «Δημιουργία» αντίστοιχα, τότε εξισώνουν την δημιουργία και τον δημιουργό, και παύει να έχει νόημα η διάκριση και η ονομασία «δημιουργός» ή «δημιουργία», αφού και τα δύο είναι ίσα και συνυπάρχουν. Διότι, ως γνωστόν, «δημιουργία» νοείται μόνο όταν κάποιος, ο δημιουργός, προηγείται του πράγματος που δημιουργεί.
4) Εδώ μάλλον μπερδεύουν την ύλη με την ουσία. Άλλο η ύλη, άλλο η ουσία, ως έννοιες. Και το «άυλο» δεν είναι έννοια ταυτόσημη με το «ανύπαρκτο» ή το «απόλυτο κενό». Τελικά, θα μας πούνε οι «ιερείς» της παγανιστικής Θρησκείας της «Ελληνικής Θρησκείας», τί από τα δύο που ισχυρίζονται ισχύει; Αποτελούνται οι θεοί τους απο ύλη ή δεν αποτελούνται;
5) Ευτυχώς που υπάρχει ως οντότητα το κακό. Παραλίγο να πιστέψουμε τις κατηγορίες όλων των εθνικιστών αρχαιολατρών ότι ο Σατανάς είναι χριστιανική και ιουδαϊκή, κι όχι ελληνική εφεύρεση. Να που οι νεοπαγανιστές έρχονται στα λόγια των Χριστιανών.
Αλλού βέβαια (είναι χαρακτηριστικό της ρηχής, «στο πόδι» θεολογίας τους) οι ίδιοι νεοπαγανιστές γράφουν για την ύπαρξη του Σατανά: «οι χριστιανοί προπαγανδιστές κατασκεύασαν ένα σύμβολο ... Φόρτωσαν πάνω σε αυτό το σύμβολο όλα τα κακά του κόσμου. ... δημιούργησαν μία ψύχωση στην μάζα. Κατάφεραν να την πείσουν ότι αυτό το φανταστικό κατασκεύασμα υπάρχει». Δεν πρέπει να εκπλήσσεται κανείς με τις αντιφάσεις των νεοπαγανιστών. Άνθρωποι νεοεποχίτες, που δημιούργησαν με ξένες επιρροές εδώ και 10 χρονάκια μια συρραφή δοξασιών, φυσικό είναι να μην θυμούνται... τι πιστεύουν, και αλλού να γράφουν ότι το Κακό έχει υπόσταση, ενώ αλλού ότι δεν έχει.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 1) Αφού οι θεοί είναι τέλειοι, πώς έχουν διαφορές μεταξύ τους; Κι αν δεν έχουν διαφορές, ως τέλειοι, γιατί είναι πολλοί; Κι αν είναι τέλειοι ο καθένας στην περιοχή που του μοιράστηκε, πώς καθορίστηκε η μοιρασιά του Κόσμου; Με ζαριές μήπως, όπως αναφέρει η θρησκεία τους;
2) Καταλαμβάνουν όλο το χώρο, δηλαδή στριμώχνονται μεταξύ τους, σαν τις σαρδέλες σε κονσέρβα; Και για να κινηθεί ο ένας, κινούνται κι όλοι οι άλλοι; Ή γλιστρά ανάμεσά τους και πάει εκεί που θέλει; Είναι σαν τα ρευστά φυσικά σώματα (αέρια, υγρά), που καταλαμβάνουν όλο το χώρο που βρίσκουν κενό;
3) Κακοδιάβασαν την χριστιανική θεολογία οι νεοπαγανιστές, και πάνε να την επαναλάβουν, και κηρύττουν ότι οι «θεοί» τους εφάπτονται με τα χωρικά όρια του κόσμου. Θα έπρεπε να ξαναδιαβάσουν την Πατρολογία. Εκεί θα διαπιστώσουν ότι ο Θεός δεν απέχει «τόπω» – άρα ούτε και «χρόνω» – από τον κόσμο, αλλά «φύσει» (Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως 1, 13 P.G. 94, 853C: πάντα ἀπέχει Θεοῦ, οὐ τόπῳ, ἀλλὰ φύσει). Δεν τίθεται δηλαδή θέμα υλικής απόστασης μεταξύ Θεού και κόσμου: Η διαφορά έγκειται στην φύση του Ακτίστου Θεού και του κτιστού κόσμου, όχι σε υλική ή ποσοτική απόσταση.
«Δεν υπάρχει τίποτα έξω από το Σύμπαν», συμπεριλαμβανομένων και των «θεών», λένε. Επειδή οι νεοπαγανιστές είναι νεοεποχίτες, κατανοούν το «πνεύμα» ως κάτι παρόμοιο της ενέργειας, δηλαδή υλικό, και γι' αυτό φοβούνται μήπως μερικοί ανόητοι πιστοί τους πιστεύσουν ότι ο θεός είναι κανένα φάντασμα που μπαινοβγαίνει από το «κενό» στο Σύμπαν.
Πράγματι, ο όρος «εξωκοσμικός Θεός» ή «εξωσυμπαντικός Θεός» είναι νεοεποχίτικος, αφού ο Ένας Χριστιανικός Θεός δεν υπάρχει «μέσα» ή «έξω» από τα όρια του υλικού σύμπαντος. Και η ανόητη αντίληψη των νεοπαγανιστών, ότι ο Χριστιανικός Θεός ίσταται σε κάποιον «τόπο» έξω από τα όρια του σύμπαντος κοιτώντας το ή μπαινοβγαίνοντας (σαν να ήταν υλικός) σε αυτό, δείχνει την άγνοιά τους και την χοντροκομμένη πολυθεϊστική αντίληψη τους περί θεού. Επειδή νομίζουν, ότι ο Χριστιανισμός πιστεύει σε Θεό που βρίσκεται «κάπου», «σε τόπο εκτός του υλικού κόσμου», «πέρα από τα όρια του υλικού κόσμου», θεωρούν ανόητη την χριστιανική αντίληψη. Ανόητη είναι, φυσικά, η δική τους κατανόηση κι ερμηνεία της χριστιανικής αντίληψης, κι όχι καθ' εαυτή η χριστιανική αντίληψη περί Ακτίστου Θεού που δεν ταυτίζεται με τη φύση. Ούτε και το «αφύσικος» είναι σωστός νεοπαγανιστικός όρος, αφού ούτε οι αρχαίοι θεοί ταυτίζονταν με τη φύση, ούτε θεοί της φύσης ήταν, απλώς κατοικούσαν στη φύση δίχως να την έχουν δημιουργήσει.
Και αλήθεια, πώς γίνεται να αποκαλούν το Σύμπαν «Δημιουργία» των «θεών»-«Δημιουργών», αφού το Σύμπαν είναι αιώνιο στην αρχαιοελληνική σκέψη; Δεν αντιτίθενται στην αρχαιοελληνική μυθολογία, αλλά και στον Ηράκλειτο, ο οποίος δίδασκε ότι το Σύμπαν δεν το έφτιαξε κανένας θεός; Ή μήπως θα υβρίσουν, όπως τους επικούρειους, τον Ηράκλειτο ως ηλίθιο, επειδή διαφωνεί μαζί τους; Αν τόσο οι «θεοί» όσο και το «Σύμπαν» είναι αιώνια, και οι Ν/Π αποκαλούν τους «θεούς» και το σύμπαν «Δημιουργό» και «Δημιουργία» αντίστοιχα, τότε εξισώνουν την δημιουργία και τον δημιουργό, και παύει να έχει νόημα η διάκριση και η ονομασία «δημιουργός» ή «δημιουργία», αφού και τα δύο είναι ίσα και συνυπάρχουν. Διότι, ως γνωστόν, «δημιουργία» νοείται μόνο όταν κάποιος, ο δημιουργός, προηγείται του πράγματος που δημιουργεί.
4) Εδώ μάλλον μπερδεύουν την ύλη με την ουσία. Άλλο η ύλη, άλλο η ουσία, ως έννοιες. Και το «άυλο» δεν είναι έννοια ταυτόσημη με το «ανύπαρκτο» ή το «απόλυτο κενό». Τελικά, θα μας πούνε οι «ιερείς» της παγανιστικής Θρησκείας της «Ελληνικής Θρησκείας», τί από τα δύο που ισχυρίζονται ισχύει; Αποτελούνται οι θεοί τους απο ύλη ή δεν αποτελούνται;
5) Ευτυχώς που υπάρχει ως οντότητα το κακό. Παραλίγο να πιστέψουμε τις κατηγορίες όλων των εθνικιστών αρχαιολατρών ότι ο Σατανάς είναι χριστιανική και ιουδαϊκή, κι όχι ελληνική εφεύρεση. Να που οι νεοπαγανιστές έρχονται στα λόγια των Χριστιανών.
Αλλού βέβαια (είναι χαρακτηριστικό της ρηχής, «στο πόδι» θεολογίας τους) οι ίδιοι νεοπαγανιστές γράφουν για την ύπαρξη του Σατανά: «οι χριστιανοί προπαγανδιστές κατασκεύασαν ένα σύμβολο ... Φόρτωσαν πάνω σε αυτό το σύμβολο όλα τα κακά του κόσμου. ... δημιούργησαν μία ψύχωση στην μάζα. Κατάφεραν να την πείσουν ότι αυτό το φανταστικό κατασκεύασμα υπάρχει». Δεν πρέπει να εκπλήσσεται κανείς με τις αντιφάσεις των νεοπαγανιστών. Άνθρωποι νεοεποχίτες, που δημιούργησαν με ξένες επιρροές εδώ και 10 χρονάκια μια συρραφή δοξασιών, φυσικό είναι να μην θυμούνται... τι πιστεύουν, και αλλού να γράφουν ότι το Κακό έχει υπόσταση, ενώ αλλού ότι δεν έχει.
6) Οι «θεοί» της αρχαιοελληνικής θρησκείας δεν είναι παντοδύναμοι, αυτό το ξέρει κι ένας πρωτοετής φοιτητής αρχαίας ελληνικής φιλολογίας: οι «θεοί» υπακούν στις Μοίρες και την Ειμαρμένη και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα που δεν το έχουν ορίσει αυτές (είναι προφανές ότι οι Μοίρες και η Ειμαρμένη δεν είναι θεότητες). Ο Δίας π.χ. ο ύπατος των «θεών» είναι αδύναμος μπροστά στις Μοίρες, όπως λέει ο Όμηρος, ομολογεί ότι δεν μπορεί να σώσει ούτε τον Αχιλλέα ούτε τον γιο του Σαρπηδώνα.
Οντότητες που δεν δημιούργησαν τον Κόσμο δεν είναι ούτε θεοί, ούτε Παντοδύναμοι. Υπόκεινται στο Νόμο του Κόσμου, τον οποίον δεν δημιούργησαν. Είναι οντότητες που κοροϊδεύουν όσους ανόητους αποδίδουν σε αυτές το όνομα «Θεός».
7) Η θεά Σελήνη τότε πώς συνευρισκόταν με τον άνθρωπο Ενδυμίωνα; Ο Δίας με τις θνητές; Ο (ανήλικος) Γανυμίδης τί ήταν, ώστε να τον θέλει ο Δίας; Γιατί υπάρχουν θεοί σύζυγοι θεών; Μήπως είναι... συμβολικά; Μα αφού πριν, στο ζήτημα των εικόνων, αναγκάζονται να πουν ότι είναι πραγματικά. Ό,τι θέλουν, λένε.
8) Αφού δεν ταυτίζεται, δηλαδή δεν συμφωνεί με τους φυσικούς νόμους, είναι ενάντια σε αυτούς, αντίκειται. Αφού ταυτίζεται με τους φυσικούς νόμους, δεν αντίκειται σε αυτούς. Ούτε την στοιχειώδη λογική των προγόνων μας δεν έχουν.
Οι «θεοί» της αρχαιοελληνικής μυθολογίας, όπως προείπαμε, δεν είναι παντοδύναμοι, όπως είναι ο χριστιανικός Θεός, δεν έχουν δηλαδή εξουσία επί του Κόσμου και των Κοσμικών νόμων, ώστε να μπορούν να τους υπερβούν ή να τους βελτιώσουν (θαύμα).
9) Αυτά τα λένε όσοι δε γνωρίζουν τίποτα από αρχαία μυθολογία. Δηλαδή η Αθηνά υπήρχε προτού ξεπηδήσει απ' το κεφάλι του Δία; (Και βέβαια δεν τίθεται θέμα επιφάνειας πόσο μάλλον ενσάρκωσης). Ο Δίας υπήρχε πριν τον Κρόνο ή γεννήθηκε (και βέβαια δεν τίθεται θέμα μήπως η γέννησή του αυτή ήταν ενσάρκωση);
10) Με την άποψή τους αυτοί οι νεοπαγανιστές αφήνουν τους πάντες άφωνους. Δηλαδή, δεν είναι αυτοί που υποχρεούνται να πείσουν ότι οι θεοί τους υπάρχουν, αλλά οι υπόλοιποι άνθρωποι, που πρέπει να αποδείξουν την ανυπαρξία τους. Ελληνική λογική το λένε αυτό.
11) Δηλαδή οι θεοί των άλλων λαών είναι ανύπαρκτοι; Η δικαιοδοσία της ξένης ελληνοποιημένης Αστάρτης και του ξένου εξελληνισμένου Βάκχου είναι σε όλη τη γη; Και οι θεοί των ιθαγενών του Αμαζονίου είναι οι Πατρώοι, απλώς με άλλο όνομα; Και των Ζουλού παρομοίως; Αν είναι έτσι, ας φτιάξουν αμέσως τον κατάλογο αντιστοίχισης μεταξύ των αρχαιοελληνικών θεών και πασών των θεών του υπολοίπου κόσμου, ώστε να αποτύχουν, να ντροπιαστούν και να αποδειχθεί πόσο επηρμένοι είναι. Εδώ δεν ξέρουν καλά καλά τον αριθμό των θεών τους, θα κάνουν και την αυθαίρετη αντιστοίχιση;
57. «Θεοί που έχουν πλασθεί από ανοήτους επικουρείους και ευημεριστές, είναι πεπλασμένοι κατά το μέτρο της δικής τους ανθρώπινης μικρότητος. (...) Το μόνο που καταφέρνουν να αμφισβητούν οι σκεπτικιστές είναι η ίδια η ύπαρξη τους.»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μα καλά, αφού οι νεοπαγανιστές λένε ότι ο Ελληνικός Πολιτισμός και η Φιλοσοφία είναι αποτέλεσμα της Ελληνικής Θρησκείας, γιατί τώρα βρίζουν τους επικούρειους και τους σκεπτικούς και τους κυνικούς και τις γνώμες αυτών; Δεν είναι αυτοί και η φιλοσοφία τους προϊόν της θρησκείας των νεοπαγανιστών; Αντιφάσκουν για μια ακόμη φορά: από τη μια τους θεωρούν δικούς τους, από την άλλη τους θεωρούν «ανόητους»; Είναι πραγματικά γελοίο.
Οντότητες που δεν δημιούργησαν τον Κόσμο δεν είναι ούτε θεοί, ούτε Παντοδύναμοι. Υπόκεινται στο Νόμο του Κόσμου, τον οποίον δεν δημιούργησαν. Είναι οντότητες που κοροϊδεύουν όσους ανόητους αποδίδουν σε αυτές το όνομα «Θεός».
7) Η θεά Σελήνη τότε πώς συνευρισκόταν με τον άνθρωπο Ενδυμίωνα; Ο Δίας με τις θνητές; Ο (ανήλικος) Γανυμίδης τί ήταν, ώστε να τον θέλει ο Δίας; Γιατί υπάρχουν θεοί σύζυγοι θεών; Μήπως είναι... συμβολικά; Μα αφού πριν, στο ζήτημα των εικόνων, αναγκάζονται να πουν ότι είναι πραγματικά. Ό,τι θέλουν, λένε.
8) Αφού δεν ταυτίζεται, δηλαδή δεν συμφωνεί με τους φυσικούς νόμους, είναι ενάντια σε αυτούς, αντίκειται. Αφού ταυτίζεται με τους φυσικούς νόμους, δεν αντίκειται σε αυτούς. Ούτε την στοιχειώδη λογική των προγόνων μας δεν έχουν.
Οι «θεοί» της αρχαιοελληνικής μυθολογίας, όπως προείπαμε, δεν είναι παντοδύναμοι, όπως είναι ο χριστιανικός Θεός, δεν έχουν δηλαδή εξουσία επί του Κόσμου και των Κοσμικών νόμων, ώστε να μπορούν να τους υπερβούν ή να τους βελτιώσουν (θαύμα).
9) Αυτά τα λένε όσοι δε γνωρίζουν τίποτα από αρχαία μυθολογία. Δηλαδή η Αθηνά υπήρχε προτού ξεπηδήσει απ' το κεφάλι του Δία; (Και βέβαια δεν τίθεται θέμα επιφάνειας πόσο μάλλον ενσάρκωσης). Ο Δίας υπήρχε πριν τον Κρόνο ή γεννήθηκε (και βέβαια δεν τίθεται θέμα μήπως η γέννησή του αυτή ήταν ενσάρκωση);
10) Με την άποψή τους αυτοί οι νεοπαγανιστές αφήνουν τους πάντες άφωνους. Δηλαδή, δεν είναι αυτοί που υποχρεούνται να πείσουν ότι οι θεοί τους υπάρχουν, αλλά οι υπόλοιποι άνθρωποι, που πρέπει να αποδείξουν την ανυπαρξία τους. Ελληνική λογική το λένε αυτό.
11) Δηλαδή οι θεοί των άλλων λαών είναι ανύπαρκτοι; Η δικαιοδοσία της ξένης ελληνοποιημένης Αστάρτης και του ξένου εξελληνισμένου Βάκχου είναι σε όλη τη γη; Και οι θεοί των ιθαγενών του Αμαζονίου είναι οι Πατρώοι, απλώς με άλλο όνομα; Και των Ζουλού παρομοίως; Αν είναι έτσι, ας φτιάξουν αμέσως τον κατάλογο αντιστοίχισης μεταξύ των αρχαιοελληνικών θεών και πασών των θεών του υπολοίπου κόσμου, ώστε να αποτύχουν, να ντροπιαστούν και να αποδειχθεί πόσο επηρμένοι είναι. Εδώ δεν ξέρουν καλά καλά τον αριθμό των θεών τους, θα κάνουν και την αυθαίρετη αντιστοίχιση;
57. «Θεοί που έχουν πλασθεί από ανοήτους επικουρείους και ευημεριστές, είναι πεπλασμένοι κατά το μέτρο της δικής τους ανθρώπινης μικρότητος. (...) Το μόνο που καταφέρνουν να αμφισβητούν οι σκεπτικιστές είναι η ίδια η ύπαρξη τους.»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μα καλά, αφού οι νεοπαγανιστές λένε ότι ο Ελληνικός Πολιτισμός και η Φιλοσοφία είναι αποτέλεσμα της Ελληνικής Θρησκείας, γιατί τώρα βρίζουν τους επικούρειους και τους σκεπτικούς και τους κυνικούς και τις γνώμες αυτών; Δεν είναι αυτοί και η φιλοσοφία τους προϊόν της θρησκείας των νεοπαγανιστών; Αντιφάσκουν για μια ακόμη φορά: από τη μια τους θεωρούν δικούς τους, από την άλλη τους θεωρούν «ανόητους»; Είναι πραγματικά γελοίο.
Γι' αυτό, οι νεοπαγανιστές «Μύστες» και «Ιεροφάντες», ας μην καπηλεύονται τους Κυνικούς, τους Επικούρειους, τους Σκεπτικούς, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, διότι όλοι αυτοί είπαν διάφορα πράγματα που αντιτίθενται στις θρησκευτικές απόψεις τους και στην αβάσιμη άποψη τους, ότι οι αρχαίοι φιλόσοφοι και η ελληνική σκέψη είναι προϊόν της θρησκείας τους.
Οι Χριστιανοί ευθύς εξαρχής τόνισαν ότι δεν εγκρίνουν παρά μόνο ό,τι καλό έχουν πει οι φιλόσοφοι και με τα υπόλοιπα δόγματά τους δεν σχετίζονται. Οι νεοπαγανιστές τούς καπηλεύονται, παρουσιάζοντας τους ως δικούς τους, ενώ ταυτόχρονα τους βρίζουν, όταν δεν συμφωνούν μαζί τους. Αυτή η στάση τους είναι παράλογη κι εν τέλει ανθελληνική, αφού, ενώ παριστάνουν τους ultra αυθεντικούς Έλληνες, βρίζουν όποιους Έλληνες φιλοσόφους δεν έχουν τις απόψεις τους.
Αντί όλων αυτών των άπειρων ανόητων δογμάτων που οι νεοεμφανιζόμενοι το 1991 νεοπαγανιστές, σερβίρουν ως αυθεντικά αρχαία ελληνικά θρησκευτικά δόγματα, είμαστε υποχρεωμένοι να δείξουμε ότι οι αρχαίοι ειδωλολάτρες της Κλασσικής Αρχαιότητας ούτε είχαν θεολογικά δόγματα και γνώμες ούτε έψαχναν στα έργα των αρχαϊκών ποιητών ή στους μύθους για μεταφυσικές δοξασίες, οι οποίες ουδέποτε έγιναν σύστημα αρχών ή πεποίθηση συνειδητή και θεολογική, αλλά η θρησκεία τους ήταν ένα ασυνάρτητο σύνολο από μαγικές τελετές, τελούμενες με απόλυτη ακρίβεια, επειδή – όντας ειδωλολάτρες – πίστευαν ότι ο θεός είναι κάποιο αδύναμο όν που μπορεί να εξουσιάζεται, αν η θυσία και η τελετή γίνει με συγκεκριμένο τρόπο. Ούτε καν η θέρμη της καρδιάς είχε σημασία˙ σημασία περισσότερη είχε το τυπικό. Η αρχαία θρησκεία ήταν κενή μεταφυσικού νοήματος. Όσο κι αν δανείζονται τις ιδέες των φιλοσόφων, προκειμένου να τις παρουσιάσουν ως «αρχαία αυθεντικά παγανιστικά δόγματα» (δείγμα πως είναι νεοεποχίτες), οι Ν/Π δεν αποδεικνύουν τίποτε. Οι φιλόσοφοι διατύπωναν μεταφυσικές δοξασίες. Η αρχαία θρησκεία, κάθε πόλεως και ξεχωριστά, ουδέποτε νοιάστηκε για μεταφυσικές ή θεολογικές γνώμες.
Ο F. De Coulanges γράφει για την σημασία της θρησκείας στην Κλασσική Αρχαιότητα, τί εννοούσαν με την θρησκεία: «Ο χαρακτήρας της θρησκείας των Αρχαίων δεν είχε το χάρισμα να εξυψώνει την ανθρώπινη νοημοσύνη ώς τη σύλληψη του απολύτου, να ανοίξει λαμπρό δρόμο στο άπληστο πνεύμα και να το οδηγήσει στην αντίληψη του θείου. Αυτή η θρησκεία ήταν ένα κακοσυναρμολογημένο σύνολο από μικροδοξασίες, από μικροσυνήθειες, από λεπτομερή προσήλωση στις τελετουργίες. Δε χρειαζόταν να αναζητήσει κανείς την έννοια˙ δε χρειαζόταν να σκεφθεί, να εννοήσει. Η λέξη θρησκεία δεν σήμαινε αυτό που σημαίνει για εμάς˙ με αυτήν την λέξη εμείς εννοούμε ένα σύνολο δογμάτων, μια θεωρία για το θεό, ένα σύμβολο πίστης πάνω στα μυστήρια που βρίσκονται μέσα μας και ολόγυρά μας˙ αυτή η ίδια λέξη, στους Αρχαίους, σήμαινε τελετουργίες, τελετές, πράξεις μιας εξωτερικής λατρείας. Η θεωρία δεν σήμαινε πολλά˙ αυτό που είχε σημασία ήταν οι πράξεις˙ αυτές ήταν υποχρεωτικές και επιβεβλημένες. Η θρησκεία ήταν ένας υλικός δεσμός, μια αλυσίδα που κρατούσε σκλάβο τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος την είχε επινοήσει και εκείνη τον κυβερνούσε. Την φοβόταν και δεν τολμούσε ούτε να λογικευτεί, ούτε να συζητήσει, ούτε να την κοιτάξει κατά πρόσωπο. Οι θεοί, οι ήρωες, οι νεκροί, ζητούσαν από αυτόν μια υλική λατρεία˙ και τους πλήρωνε την οφειλή του, για να γίνουν φίλοι του, και πιο πολύ, για να μη γίνουν εχθροί του (...)» (Fustel De Coulanges, Η αρχαία Πόλη, εκδ. Ειρμός, σ. 259). «Είναι εύκολο να επαναλάβει κανείς τις στερεότυπες (και απολύτως σωστές) απόψεις που βρίσκει σε σύγχρονα βιβλία: ο παγανισμός ήταν ουσιαστικά θέμα λατρευτικών πράξεων και όχι πεποιθήσεων· ελάχιστα συνδεόταν με την ηθική και διέθετε μηδαμινές δυνατότητες πνευματικής εξέλιξης· ήταν, κατά βάση (ιδίως στη ρωμαϊκή του μορφή), ένα συμβόλαιο, σύμφωνα με το οποίο οι θεοί σε προσέχουν, μάλλον σε περιορισμένο βαθμό, με την προϋπόθεση ότι εσύ τους φροντίζεις, αποδίδοντάς τους την οφειλόμενη λατρεία» (De Ste. Croix G.E.M., Ο Χριστιανισμός και η Ρώμη, ΜΙΕΤ, σ. 1). Φαίνεται λοιπόν πόσο λάθος κάνουν όσοι νεοπαγανιστές ψάχνουν σε συγγράμματα λογίων παγανιστών της Ύστερης Αρχαιότητας, για να βρούν στοιχεία παγανιστικής θεολογίας ανωτέρου επιπέδου: οι απόψεις αυτών των λογίων της εποχής εκείνης ήταν προσωπικές, δεν ήταν κοινές.
«Η πιο μεγάλη του έννοια ήταν μήπως προκαλέσει το θυμό αυτών των αόρατων όντων. Πώς όμως να τους ευχαριστήσει; Και ειδικά, πώς να βεβαιωθεί ότι τους ευχαριστούσε και ότι τους είχε κερδίσει; Πίστεψαν ότι το βρήκαν, χρησιμοποιώντας ορισμένες συνταγές. Μια ορισμένη προσευχή, αποτελούμενη από ορισμένα λόγια, είχε φέρει το ποθούμενο αποτέλεσμα˙ χωρίς λοιπόν αμφιβολία είχε εισακουστεί από το θεό, τον είχε επηρεάσει, είχε αποδειχθεί ισχυρή, πιο ισχυρή από το θεό, εφόσον δεν είχε μπορέσει να της αντισταθεί. Διατήρησαν λοιπόν τα μυστηριώδη και ιερά λόγια αυτής της προσευχής. Πέρασαν από πατέρα σε γιο. Μόλις έμαθαν την γραφή, τα έγραψαν. Κάθε οικογένεια απέκτησε βιβλίο, όπου ήταν γραμμένες οι συνταγές που είχαν χρησιμοποιήσει οι πρόγονοι και στις οποίες είχαν υποχωρήσει οι θεοί. Δεν έπρεπε να αλλάξουν ούτε μια λέξη ούτε μια συλλαβή ούτε προπαντός το ρυθμό, σύμφωνα με τον οποίο έπρεπε να απαγγελθεί. Γιατί τότε η προσευχή θα έχανε τη δύναμή της και οι θεοί θα έμεναν ελεύθεροι» (Fustel De Coulanges, Η αρχαία Πόλη, εκδ. Ειρμός, σ. 260).
Ομοίως: «Αλλά η συνταγή της προσευχής δεν αρκούσε. Υπήρχαν ακόμη οι εξωτερικές πράξεις, των οποίων οι λεπτομέρειες ήταν καθορισμένες με ακρίβεια και αμετάβλητες. Και η παραμικρή κίνηση του θύτη και η παραμικρή λεπτομέρεια της αμφίεσής του ήταν προκαθορισμένες. Απευθυνόμενοι σε έναν θεό έπρεπε να έχουν καλυμμένο το κεφάλι˙ σε άλλον, ακάλυπτο το κεφάλι˙ σε έναν τρίτο, την άκρη της τηβέννου, ριγμένη στον ώμο. Σε ορισμένες τελετές έπρεπε να είναι ξυπόλητοι. Υπήρχαν προσευχές που, για να έχουν αποτέλεσμα, ο άνθρωπος που τις έλεγε, έπρεπε ευθύς αμέσως να στριφογυρίσει από τα αριστερά προς τα δεξιά. Η πιο θερμή προσευχή, η πιο ευλαβική επίκληση της πιο θερμής καρδιάς δεν είχε καμμιά αξία, αν είχε παραλειφθεί έστω και μια από τις αναρίθμητες τελετουργίες της θυσίας˙ η θυσία τότε πήγαινε χαμένη. Η παραμικρή παράλειψη μετέτρεπε μια ιερή πράξη σε πράξη ασέβειας» (Fustel De Coulanges, Η αρχαία Πόλη, εκδ. Ειρμός, σ. 260-261).
Οι νεοπαγανιστές που θα αναφέρουν τα λόγια του Ιάμβλιχου, ότι ο θεός δεν δεσμεύεται αλλά ελεύθερα συγκαταβαίνει να δώσει την χάρη του, αφενός αντιγράφουν τα χριστιανικά πρότυπα που και οι ίδιοι οι Νεοπλατωνικοί αντέγραφαν, αφετέρου επαναλαμβάνουν το εσκεμμένο λάθος να ταυτίζουν την προσωπική άποψη ενός ή μερικών φιλοσόφων με την μόνη πραγματική αρχαιοελληνική θρησκεία, την λαϊκή. Εξάλλου, όπως είπαμε, οι χριστιανικές ευχές προς τον Υπερούσιο, Άκτιστο Θεό, είναι δοσμένες από τον Θεό και δεν συνιστούν μαγεία – διότι τίποτε δεν μπορεί, άνευ της συγκατάβασης του ιδίου, να αναγκάσει έναν Άκτιστο, Υπερούσιο, Παντοδύναμο Θεό˙ αντίθετα, τα πολυθεϊστικά μάγια είναι: α’) ασυνάρτητες, ακατανόητες φράσεις β’) βασίζονται ακριβώς στο ότι ο θεός-θεοί δεν είναι Παντοδύναμοι, οπότε μια μυστική ευχή τούς εξαναγκάζει να πράξουν ό,τι ζητά ο άνθρωπος.
Φυσιολογικά όλα αυτά˙ γιατί οι παγανιστές είναι τυπολάτρες: η θερμή προσευχή και η θερμή καρδιά δεν ενδιαφέρουν το θεό. Όλα είναι μαγικά και τελούνται έτσι, ώστε τάχα ο "θεός" να νικηθεί από τα μαγικά λόγια. Ο ΦΟΒΟΣ ήταν το κυριότερο χαρακτηριστικό της αρχαίας ειδωλολατρίας και οι ειδωλολάτρες προσπαθούσαν να εξευμενίσουν με μαγικά λόγια, λες και είναι κανένα αυτόματο μηχάνημα, τους «θεούς». Ο De Coulanges λέει το αυτονόητο: η αρχαία θρησκεία δεν είχε θεολογικά δόγματα, σαν κι αυτά που αναλύθηκαν στις παραπάνω παραγράφους. Ήταν ένα σκέτο τελετουργικό, προκειμένου να εξευμενιστεί με μαγικά λόγια και φράσεις ειπωμένες με συγκεκριμένο ρυθμό, η θεότητα. Οι απόψεις, τις οποίες οι παγανιστές παρουσιάζουν ως θεολογία της «αρχαίας ελληνικής θρησκείας» είναι ο,τιδήποτε άλλο εκτός από απόψεις της αρχαίας ελληνικής θρησκείας. Είναι απλώς απόψεις διάφορων φιλοσόφων, οι οποίοι δογμάτιζαν (αυθαίρετα, βάσει, ο καθένας, του δικού του «αυτονόητου»), όταν η αρχαία ελληνική θρησκεία άρχισε να μην επαρκεί για τις πνευματικές ανάγκες των Ελλήνων. Αυτό κι αν δεν είναι παράδοξο. Οι νεοπαγανιστές αποκαλούν κλοπή την χρήση απ' τους Χριστιανούς των φιλοσοφικών εννοιών, ενώ οι ίδιοι για να παρουσιάσουν ως θρησκεία με πνευματικό βάθος τον παγανισμό, κατακλέβουν όχι απλώς τις φιλοσοφικές έννοιες, αλλά τις φιλοσοφικές απόψεις των δύστυχων φιλοσόφων, οι οποίοι σίγουρα δεν φαντάζονταν πως θα κατέληγαν στα κάτεργα του Δωδεκάθεου. Η ανεπάρκεια τέτοιας θρησκείας φαίνεται όχι απλώς από την απουσία θεολογικών δογμάτων και απόψεων και σε μια ξερή τυπολατρεία, αλλά στην ειδωλολατρική πεποίθηση ότι ο θεός είναι αδύναμος και συνεπώς μπορεί να υποχωρήσει στο άκουσμα συγκεκριμένων φράσεων και τύπων. Είναι σκέτη ειδωλολατρία. Αντίθετα ο Χριστιανισμός δεν έχει ιδέα περί ατελούς θεού που υποχωρεί αδυνατώντας να αντισταθεί στην τελετουργία και στα λόγια των ιερέων˙ ο χριστιανικός θεός συγκαταβαίνει.
Είναι κοινότοπο στις μέρες μας να εξυμνείται, ακόμη κι από μη νεοπαγανιστές, η ελευθεριότητα του πολυθεϊσμού, η «απουσία οποιουδήποτε αισθήματος ενοχής ή τύψης», «η ανυπαρξία αμαρτίας» κ.ο.κ., σε αντίθεση με τα διδάγματα του μονοθεϊσμού. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι πλάθουν μια φανταστική αρχαία θρησκευτικότητα, σύμφωνα με τα μέτρα της εποχής μας και σύμφωνα με τα προσωπικά τους γούστα και καπρίτσια, κι έπειτα με ένα κωμικό ύφος κατήγορου του Χριστιανισμού, του αποδίδουν την δημιουργία κάθε είδους θρησκευτικού κόμπλεξ.
Ο Πλάτων όμως, μας δίνει μια εντελώς διαφορετική και διόλου ειδυλλιακή εικόνα της θρησκευτικότητας των Αρχαίων, αναφορικά με την ύπαρξη αμαρτίας, ενοχών, τύψεων και φόβου. Να τι αναφέρει ο Πλάτων, για το πώς οι σύγχρονοι του πολυθεϊστές σκέπτονταν: «Γνώριζε, Σωκράτη, πως όταν κανείς βρίσκεται κοντά στο τέλος της ζωής του, τον πιάνει ένας φόβος και μια συλλογή για τα πράγματα, που ούτε τα έβαζε πριν στο νου του˙ γιατί όλα εκείνα που διηγούνται για τον Άδη και για τις τιμωρίες που περιμένουν εκεί κάτω όσους έκαμαν αδικίες σε αυτόν τον κόσμο, ενώ ώς τώρα τα περιέπαιζε, τότε δα, αρχίζουν και ανησυχούν την ψυχή του, μήπως τάχα είναι αληθινά (...) . Ανησυχία και τρόμος γεμίζουν την ψυχή του και αρχίζει να εξετάζη και να αναθεωρή τις πράξεις του μήπως έκαμε καμιά αδικία˙ και εκείνος που βρίσκει στη ζωή του πολλά αδικήματα, ο ΦΟΒΟΣ [δική μας η έμφαση] τον κάνει και μέσα στον ύπνο του να πηδά επάνω, σαν τα παιδιά, και να ζη πάντα σε απελπισία» (Πολιτεία 330d-e).
Για να γλιτώσουν από τη φρίκη των βασανιστηρίων του Άδη οι αρχαίοι πολυθεϊστές, που σύμφωνα με τους μεταμοντέρνους ελευθερόφρονες ζούσαν σε μια Αρχαιότητα δίχως τύψεις και φόβο, έκαναν τα πάντα: «Αγύρτες και μάντεις μπαινοβγαίνουν από τα σπίτια των πλουσίων και τους πείθουν, πως έχουν από θεία παραχώρηση τη δύναμη, αν έπεσαν σε κανένα αμάρτημα, ή οι ίδιοι ή κανείς από τους προγόνους των, να το εξιλεώνουν με χαρές και πανηγύρια» (Πολιτεία 364b). Κι όχι μόνο αυτά, αλλά κι αυτά: «Και ένα σωρό ακόμη βιβλία παρουσιάζουν του Μουσαίου και του Ορφέως, που κατάγονται, λέγουν, από τη Σελήνη και τις Μούσες, και που περιέχουν τις ιεροτελεστίες αυτών των θυσιών, και πείθουν όχι μόνο τους ιδιώτες, αλλά και ολόκληρες πόλεις ακόμη, πως με τις θυσίες των και με κάτι τέτοια ξεφαντώματα μπορούν να επιτύχουν και για ζωντανούς και για πεθαμένους τον εξαγνισμό και την άφεση των αμαρτιών τους˙ και ονομάζουν τελετές όλα αυτά τα μέσα, που μας λυτρώνουν από τα βασανιστήρια του κάτω κόσμου, που δε θα ξεφύγουν όσοι τις παραμελούν» (Πολιτεία 364e). Βασανιστήρια, τύψεις, αμαρτία, άφεση αμαρτιών... «Για όλα φταίει ο Χριστιανισμός».
Φυσικά, έναν τέτοιον Άδη τον έτρεμαν ακόμη κι οι θεοί, τρομερή αίσθηση «ελευθερίας από κάθε εξουσία»: Και φανή του Άδη η κατοικία σε θνητούς κι αθανάτους, η μουχλιασμένη κι άραχλη που ώς κι οι θεοί την τρέμουν (Ιλιάδας Υ 64-65)˙ ενώ τις ανθρώπινες ψυχές τις περιμένει μια πολύ καλή πολυθεϊστική μοίρα: «[οι ψυχές ακολουθούν τον Ερμή] σαν νυχτερίδες, που πετούν μες στης σπηλιάς τα βάθη τρίζοντας, αν απ' το σωρό καμμιά τους ξεκολλήση και πέση καταγής, κι η μια κρατιέται από την άλλη, έτσι και κείνες τρίζοντας όλες μαζί πετούσαν» (Οδύσσειας ω 6-9). Τέλος, να πούμε ότι οι νεοδωδεκαθεϊστές πιστεύουν, ότι «όπως δεν μπορούμε να λάβουμε στα σοβαρά έναν μωαμεθανό που μιλάει για τον Χριστιανισμό, έτσι και δεν μπορούμε να λάβουμε στα σοβαρά έναν μη Εθνικό που μιλάει για την Εθνική Ελληνική Θρησκεία και την ερμηνεύει αναλόγως». Βέβαια, ούτε εμείς μπορούμε να πάρουμε στα σοβαρά αξιώσεις ανθρώπων που ξαφνικά έγιναν Εθνικοί και αναβιώνουν κατά το γούστο τους, δηλαδή εντελώς αυθαίρετα, κάτι από αιώνες νεκρό, βασισμένοι σε αγγεία και αποσπάσματα κειμένων. Μόνο εάν μας κρύβουν οι «Εθνικοί» κάποιο μυστικό, θα μπορούσαν να ισχυριστούν κάτι τέτοιο. Όμως, ό,τι αναμασάνε είναι ορισμένα αρχαία κείμενα προσβάσιμα σε όλους (εκτός κι αν μπήκαν στο κεφάλι του Ησιόδου, του Ομήρου, του Πλάτωνα και άλλων, οπότε τους ερμηνεύουν σωστά) καθώς και νεοεποχίτικες ιδέες. Εάν αληθεύει η αξίωση τους, είναι αντιστοίχως γελοίο, οι ίδιοι να (παρ)ερμηνεύουν τη Χριστιανική Ορθόδοξη πίστη της Εκκλησίας, για τον απλό λόγο ότι, αφού δεν είναι Χριστιανοί, δεν πρέπει να μιλούν για Χριστιανισμό.
«Η πιο μεγάλη του έννοια ήταν μήπως προκαλέσει το θυμό αυτών των αόρατων όντων. Πώς όμως να τους ευχαριστήσει; Και ειδικά, πώς να βεβαιωθεί ότι τους ευχαριστούσε και ότι τους είχε κερδίσει; Πίστεψαν ότι το βρήκαν, χρησιμοποιώντας ορισμένες συνταγές. Μια ορισμένη προσευχή, αποτελούμενη από ορισμένα λόγια, είχε φέρει το ποθούμενο αποτέλεσμα˙ χωρίς λοιπόν αμφιβολία είχε εισακουστεί από το θεό, τον είχε επηρεάσει, είχε αποδειχθεί ισχυρή, πιο ισχυρή από το θεό, εφόσον δεν είχε μπορέσει να της αντισταθεί. Διατήρησαν λοιπόν τα μυστηριώδη και ιερά λόγια αυτής της προσευχής. Πέρασαν από πατέρα σε γιο. Μόλις έμαθαν την γραφή, τα έγραψαν. Κάθε οικογένεια απέκτησε βιβλίο, όπου ήταν γραμμένες οι συνταγές που είχαν χρησιμοποιήσει οι πρόγονοι και στις οποίες είχαν υποχωρήσει οι θεοί. Δεν έπρεπε να αλλάξουν ούτε μια λέξη ούτε μια συλλαβή ούτε προπαντός το ρυθμό, σύμφωνα με τον οποίο έπρεπε να απαγγελθεί. Γιατί τότε η προσευχή θα έχανε τη δύναμή της και οι θεοί θα έμεναν ελεύθεροι» (Fustel De Coulanges, Η αρχαία Πόλη, εκδ. Ειρμός, σ. 260).
Ομοίως: «Αλλά η συνταγή της προσευχής δεν αρκούσε. Υπήρχαν ακόμη οι εξωτερικές πράξεις, των οποίων οι λεπτομέρειες ήταν καθορισμένες με ακρίβεια και αμετάβλητες. Και η παραμικρή κίνηση του θύτη και η παραμικρή λεπτομέρεια της αμφίεσής του ήταν προκαθορισμένες. Απευθυνόμενοι σε έναν θεό έπρεπε να έχουν καλυμμένο το κεφάλι˙ σε άλλον, ακάλυπτο το κεφάλι˙ σε έναν τρίτο, την άκρη της τηβέννου, ριγμένη στον ώμο. Σε ορισμένες τελετές έπρεπε να είναι ξυπόλητοι. Υπήρχαν προσευχές που, για να έχουν αποτέλεσμα, ο άνθρωπος που τις έλεγε, έπρεπε ευθύς αμέσως να στριφογυρίσει από τα αριστερά προς τα δεξιά. Η πιο θερμή προσευχή, η πιο ευλαβική επίκληση της πιο θερμής καρδιάς δεν είχε καμμιά αξία, αν είχε παραλειφθεί έστω και μια από τις αναρίθμητες τελετουργίες της θυσίας˙ η θυσία τότε πήγαινε χαμένη. Η παραμικρή παράλειψη μετέτρεπε μια ιερή πράξη σε πράξη ασέβειας» (Fustel De Coulanges, Η αρχαία Πόλη, εκδ. Ειρμός, σ. 260-261).
Οι νεοπαγανιστές που θα αναφέρουν τα λόγια του Ιάμβλιχου, ότι ο θεός δεν δεσμεύεται αλλά ελεύθερα συγκαταβαίνει να δώσει την χάρη του, αφενός αντιγράφουν τα χριστιανικά πρότυπα που και οι ίδιοι οι Νεοπλατωνικοί αντέγραφαν, αφετέρου επαναλαμβάνουν το εσκεμμένο λάθος να ταυτίζουν την προσωπική άποψη ενός ή μερικών φιλοσόφων με την μόνη πραγματική αρχαιοελληνική θρησκεία, την λαϊκή. Εξάλλου, όπως είπαμε, οι χριστιανικές ευχές προς τον Υπερούσιο, Άκτιστο Θεό, είναι δοσμένες από τον Θεό και δεν συνιστούν μαγεία – διότι τίποτε δεν μπορεί, άνευ της συγκατάβασης του ιδίου, να αναγκάσει έναν Άκτιστο, Υπερούσιο, Παντοδύναμο Θεό˙ αντίθετα, τα πολυθεϊστικά μάγια είναι: α’) ασυνάρτητες, ακατανόητες φράσεις β’) βασίζονται ακριβώς στο ότι ο θεός-θεοί δεν είναι Παντοδύναμοι, οπότε μια μυστική ευχή τούς εξαναγκάζει να πράξουν ό,τι ζητά ο άνθρωπος.
Φυσιολογικά όλα αυτά˙ γιατί οι παγανιστές είναι τυπολάτρες: η θερμή προσευχή και η θερμή καρδιά δεν ενδιαφέρουν το θεό. Όλα είναι μαγικά και τελούνται έτσι, ώστε τάχα ο "θεός" να νικηθεί από τα μαγικά λόγια. Ο ΦΟΒΟΣ ήταν το κυριότερο χαρακτηριστικό της αρχαίας ειδωλολατρίας και οι ειδωλολάτρες προσπαθούσαν να εξευμενίσουν με μαγικά λόγια, λες και είναι κανένα αυτόματο μηχάνημα, τους «θεούς». Ο De Coulanges λέει το αυτονόητο: η αρχαία θρησκεία δεν είχε θεολογικά δόγματα, σαν κι αυτά που αναλύθηκαν στις παραπάνω παραγράφους. Ήταν ένα σκέτο τελετουργικό, προκειμένου να εξευμενιστεί με μαγικά λόγια και φράσεις ειπωμένες με συγκεκριμένο ρυθμό, η θεότητα. Οι απόψεις, τις οποίες οι παγανιστές παρουσιάζουν ως θεολογία της «αρχαίας ελληνικής θρησκείας» είναι ο,τιδήποτε άλλο εκτός από απόψεις της αρχαίας ελληνικής θρησκείας. Είναι απλώς απόψεις διάφορων φιλοσόφων, οι οποίοι δογμάτιζαν (αυθαίρετα, βάσει, ο καθένας, του δικού του «αυτονόητου»), όταν η αρχαία ελληνική θρησκεία άρχισε να μην επαρκεί για τις πνευματικές ανάγκες των Ελλήνων. Αυτό κι αν δεν είναι παράδοξο. Οι νεοπαγανιστές αποκαλούν κλοπή την χρήση απ' τους Χριστιανούς των φιλοσοφικών εννοιών, ενώ οι ίδιοι για να παρουσιάσουν ως θρησκεία με πνευματικό βάθος τον παγανισμό, κατακλέβουν όχι απλώς τις φιλοσοφικές έννοιες, αλλά τις φιλοσοφικές απόψεις των δύστυχων φιλοσόφων, οι οποίοι σίγουρα δεν φαντάζονταν πως θα κατέληγαν στα κάτεργα του Δωδεκάθεου. Η ανεπάρκεια τέτοιας θρησκείας φαίνεται όχι απλώς από την απουσία θεολογικών δογμάτων και απόψεων και σε μια ξερή τυπολατρεία, αλλά στην ειδωλολατρική πεποίθηση ότι ο θεός είναι αδύναμος και συνεπώς μπορεί να υποχωρήσει στο άκουσμα συγκεκριμένων φράσεων και τύπων. Είναι σκέτη ειδωλολατρία. Αντίθετα ο Χριστιανισμός δεν έχει ιδέα περί ατελούς θεού που υποχωρεί αδυνατώντας να αντισταθεί στην τελετουργία και στα λόγια των ιερέων˙ ο χριστιανικός θεός συγκαταβαίνει.
Είναι κοινότοπο στις μέρες μας να εξυμνείται, ακόμη κι από μη νεοπαγανιστές, η ελευθεριότητα του πολυθεϊσμού, η «απουσία οποιουδήποτε αισθήματος ενοχής ή τύψης», «η ανυπαρξία αμαρτίας» κ.ο.κ., σε αντίθεση με τα διδάγματα του μονοθεϊσμού. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι πλάθουν μια φανταστική αρχαία θρησκευτικότητα, σύμφωνα με τα μέτρα της εποχής μας και σύμφωνα με τα προσωπικά τους γούστα και καπρίτσια, κι έπειτα με ένα κωμικό ύφος κατήγορου του Χριστιανισμού, του αποδίδουν την δημιουργία κάθε είδους θρησκευτικού κόμπλεξ.
Ο Πλάτων όμως, μας δίνει μια εντελώς διαφορετική και διόλου ειδυλλιακή εικόνα της θρησκευτικότητας των Αρχαίων, αναφορικά με την ύπαρξη αμαρτίας, ενοχών, τύψεων και φόβου. Να τι αναφέρει ο Πλάτων, για το πώς οι σύγχρονοι του πολυθεϊστές σκέπτονταν: «Γνώριζε, Σωκράτη, πως όταν κανείς βρίσκεται κοντά στο τέλος της ζωής του, τον πιάνει ένας φόβος και μια συλλογή για τα πράγματα, που ούτε τα έβαζε πριν στο νου του˙ γιατί όλα εκείνα που διηγούνται για τον Άδη και για τις τιμωρίες που περιμένουν εκεί κάτω όσους έκαμαν αδικίες σε αυτόν τον κόσμο, ενώ ώς τώρα τα περιέπαιζε, τότε δα, αρχίζουν και ανησυχούν την ψυχή του, μήπως τάχα είναι αληθινά (...) . Ανησυχία και τρόμος γεμίζουν την ψυχή του και αρχίζει να εξετάζη και να αναθεωρή τις πράξεις του μήπως έκαμε καμιά αδικία˙ και εκείνος που βρίσκει στη ζωή του πολλά αδικήματα, ο ΦΟΒΟΣ [δική μας η έμφαση] τον κάνει και μέσα στον ύπνο του να πηδά επάνω, σαν τα παιδιά, και να ζη πάντα σε απελπισία» (Πολιτεία 330d-e).
Για να γλιτώσουν από τη φρίκη των βασανιστηρίων του Άδη οι αρχαίοι πολυθεϊστές, που σύμφωνα με τους μεταμοντέρνους ελευθερόφρονες ζούσαν σε μια Αρχαιότητα δίχως τύψεις και φόβο, έκαναν τα πάντα: «Αγύρτες και μάντεις μπαινοβγαίνουν από τα σπίτια των πλουσίων και τους πείθουν, πως έχουν από θεία παραχώρηση τη δύναμη, αν έπεσαν σε κανένα αμάρτημα, ή οι ίδιοι ή κανείς από τους προγόνους των, να το εξιλεώνουν με χαρές και πανηγύρια» (Πολιτεία 364b). Κι όχι μόνο αυτά, αλλά κι αυτά: «Και ένα σωρό ακόμη βιβλία παρουσιάζουν του Μουσαίου και του Ορφέως, που κατάγονται, λέγουν, από τη Σελήνη και τις Μούσες, και που περιέχουν τις ιεροτελεστίες αυτών των θυσιών, και πείθουν όχι μόνο τους ιδιώτες, αλλά και ολόκληρες πόλεις ακόμη, πως με τις θυσίες των και με κάτι τέτοια ξεφαντώματα μπορούν να επιτύχουν και για ζωντανούς και για πεθαμένους τον εξαγνισμό και την άφεση των αμαρτιών τους˙ και ονομάζουν τελετές όλα αυτά τα μέσα, που μας λυτρώνουν από τα βασανιστήρια του κάτω κόσμου, που δε θα ξεφύγουν όσοι τις παραμελούν» (Πολιτεία 364e). Βασανιστήρια, τύψεις, αμαρτία, άφεση αμαρτιών... «Για όλα φταίει ο Χριστιανισμός».
Φυσικά, έναν τέτοιον Άδη τον έτρεμαν ακόμη κι οι θεοί, τρομερή αίσθηση «ελευθερίας από κάθε εξουσία»: Και φανή του Άδη η κατοικία σε θνητούς κι αθανάτους, η μουχλιασμένη κι άραχλη που ώς κι οι θεοί την τρέμουν (Ιλιάδας Υ 64-65)˙ ενώ τις ανθρώπινες ψυχές τις περιμένει μια πολύ καλή πολυθεϊστική μοίρα: «[οι ψυχές ακολουθούν τον Ερμή] σαν νυχτερίδες, που πετούν μες στης σπηλιάς τα βάθη τρίζοντας, αν απ' το σωρό καμμιά τους ξεκολλήση και πέση καταγής, κι η μια κρατιέται από την άλλη, έτσι και κείνες τρίζοντας όλες μαζί πετούσαν» (Οδύσσειας ω 6-9). Τέλος, να πούμε ότι οι νεοδωδεκαθεϊστές πιστεύουν, ότι «όπως δεν μπορούμε να λάβουμε στα σοβαρά έναν μωαμεθανό που μιλάει για τον Χριστιανισμό, έτσι και δεν μπορούμε να λάβουμε στα σοβαρά έναν μη Εθνικό που μιλάει για την Εθνική Ελληνική Θρησκεία και την ερμηνεύει αναλόγως». Βέβαια, ούτε εμείς μπορούμε να πάρουμε στα σοβαρά αξιώσεις ανθρώπων που ξαφνικά έγιναν Εθνικοί και αναβιώνουν κατά το γούστο τους, δηλαδή εντελώς αυθαίρετα, κάτι από αιώνες νεκρό, βασισμένοι σε αγγεία και αποσπάσματα κειμένων. Μόνο εάν μας κρύβουν οι «Εθνικοί» κάποιο μυστικό, θα μπορούσαν να ισχυριστούν κάτι τέτοιο. Όμως, ό,τι αναμασάνε είναι ορισμένα αρχαία κείμενα προσβάσιμα σε όλους (εκτός κι αν μπήκαν στο κεφάλι του Ησιόδου, του Ομήρου, του Πλάτωνα και άλλων, οπότε τους ερμηνεύουν σωστά) καθώς και νεοεποχίτικες ιδέες. Εάν αληθεύει η αξίωση τους, είναι αντιστοίχως γελοίο, οι ίδιοι να (παρ)ερμηνεύουν τη Χριστιανική Ορθόδοξη πίστη της Εκκλησίας, για τον απλό λόγο ότι, αφού δεν είναι Χριστιανοί, δεν πρέπει να μιλούν για Χριστιανισμό.
Πηγή: ierosolymitissa.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου