Η αποστολική διαδοχή είναι ένα σπουδαίο εκκλησιολογικό θέμα διότι μας δείχνει (και) ιστορικά την γραμμή της Εκκλησίας που ίδρυσε ο Χριστός, από το 33 μ. Χ. που φανερώθηκε ορατά (συγκεκριμένη πίστη, δομή, και με πρόσωπα που διαχειρίζονταν τα πνευματικά πράγματα κατόπιν χειροτονίας), ως τις μέρες μας. Στην αρχαία Εκκλησία κανείς δεν δρα αυτόνομα και αυθαίρετα όσον αφορά τα εκκλησιαστικά πράγματα. Υπάρχει σειρά και τάξη, που όρισε ο ίδιος ο Θεός.
Ο άγιος Κλήμης γράφει προς τους Κορίνθιους, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν άτομα που διατάρασσαν την αρμονία και την ενότητα της τοπικής αυτής Εκκλησίας, με αποτέλεσμα την δημιουργία εσωτερικών σχισμάτων. Στην επιστολή του, κατά τον καθηγητή Χ. Κρικώνη, συμβουλεύει «τους Κορινθίους να έχουν μεταξύ τους ομόνοια και να πειθαρχούν στους λειτουργούς τους [..] Με την μεσολάβηση του ο Κλήμης κατακρίνει τις ενέργειες των προπετών Κορινθίων σε βάρος των μονίμων λειτουργών, για τους οποίους επικαλείται την αποστολική διαδοχή και συνιστά υποταγή σ’ αυτούς τους λειτουργούς [..] » (Αποστολικοί Πατέρες, Ά τόμος, σελ. 36).
Ας δούμε απόσπασμα της πολύ σημαντικής αυτής πρωτοχριστιανικής επιστολής, γραμμένη περίπου το 97 μ. Χ.
«Οι Απόστολοι κήρυξαν σε μας το Ευαγγέλιο σταλμένοι από τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο Ιησούς Χριστός απεστάλη από τον Θεό. Ο Ιησούς Χριστός απεστάλη από το Θεό και οι Απόστολοι από τον Ιησού Χριστό· έγιναν και τα δύο με τάξη, σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Αφού έλαβαν λοιπόν οι Απόστολοι εντολές και αφού πληροφορήθηκαν και βεβαιώθηκαν με την Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και αφού πιστοποίησαν τη σταθερότητα της πίστεως με το λόγο του Θεού, πληρωμένοι με το Άγιο Πνεύμα βγήκαν για να ευαγγελισθούν ότι πρόκειται να έλθει η Βασιλεία του Θεού. Κηρύσσοντες λοιπόν σε διάφορες χώρες και πόλεις εγκαθιστούσαν τους πρώτους διαδόχους τους, αφού τους δοκίμαζαν πνευματικά, σε επισκόπους και διακόνους [1] για εκείνους που επρόκειτο να πιστεύσουν. Και αυτό όχι ως κάποια καινοτομία· γιατί πριν από πολλά χρόνια είχε γραφτεί για τους επισκόπους και διακόνους. Γιατί έτσι λέει κάπου η Γραφή· «Καταστήσω τους επισκόπους αυτών εν δικαιοσύνη και τους διακόνους αυτών εν πίστει» (Ησαίας 60,17). Και τι το παράδοξο, εάν εκείνοι (οι Απόστολοι) στους οποίους ο Θεός εμπιστεύθηκε ένα τόσο μεγάλο έργο στο όνομα του Χριστού εγκατέστησαν τους προαναφερθέντες, όπου και ο μακάριος, «ο πιστός θεράπων (λειτουργός) μέσα σε όλο τον οίκο» Μωυσής όλα όσα του διατάχθηκαν κατέγραψε στα ιερά βιβλία, αυτόν ακολούθησαν και οι λοιποί προφήτες, επιβεβαιώνοντας έτσι όλα όσα είχαν νομοθετηθεί από αυτόν. Γιατί εκείνος, όταν καταλήφθηκαν από φθόνο για το αξίωμα της ιεροσύνης και εστασίαζαν οι φυλές, με το ποια από αυτές θα μπορούσε να στολιστεί με το ένδοξο όνομα (της ιεροσύνης), διέταξε τους δώδεκα φυλάρχους να φέρουν σ’ αυτόν ράβδους γραμμένες με το όνομα της κάθε φυλής, και αφού πήρε τις ράβδους, τις έδεσε και τις σφράγισε με τα δακτυλίδια των φυλάρχων και τις τοποθέτησε στη Σκηνή του Μαρτυρίου, πάνω στην Τράπεζα του Θεού. Και αφού έκλεισε τη Σκηνή εσφράγισε και τις κλειδαριές, όπως και τις ράβδους. Και τους είπε· άνδρες αδελφοί, εκείνης της φυλής που η ράβδος θα συνέβαινε να βλαστήσει, αυτή έχει εκλέξει ο Θεός για να ιερατεύει και να λειτουργεί Αυτόν. Όταν έγινε πρωί, συγκέντρωσε όλο το λαό του Ισραήλ, τις εξακόσιες χιλιάδες ανδρών, και επέδειξε στους φυλάρχους τις σφραγίδες (άθικτες) και άνοιξε τη Σκηνή του Μαρτυρίου και πήρε τις ράβδους· και βρέθηκε η ράβδος του Ααρών όχι μόνο να έχει βλαστήσει, αλλά και να έχει καρπό. Τι νομίζετε, αγαπητοί; Δεν προγνώριζε ο Μωυσής ότι τούτο επρόκειτο να γίνει; Και βέβαια το γνώριζε· αλλά για να μη γίνει ακαταστασία στον Ισραήλ, ενήργησε έτσι, για να δοξαστεί το Όνομα του αληθινού και μόνου Θεού· Σ’ Αυτόν ανήκει η δόξα στους αιώνες των αιώνων. Και οι απόστολοί μας γνώριζαν δια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ότι η φιλονικία θα είναι για το αξίωμα της επισκοπής. Για αυτήν λοιπόν την αιτία, αφού είχαν λάβει τέλεια γνώση από πριν, εγκατέστησαν τους προαναφερθέντες, και εν τω μεταξύ έδωσαν και το δικαίωμα (εντολή), όταν πεθάνουν να τους διαδεχτούν άλλοι δοκιμασμένοι άνδρες στην λειτουργία τους. Αυτούς λοιπόν που είχαν εγκατασταθεί από εκείνους ή στο μεταξύ από άλλους ελλόγιμους (αξιόλογους) άνδρες με τη συγκατάθεση όλης της Εκκλησίας, και οι οποίοι άσκησαν το λειτούργημά τους άμεμπτα στο ποίμνιο του Χριστού με ταπεινοφροσύνη, ήσυχα και χωρίς βαναυσότητα και των οποίων η ευάρεστη ζωή από πολλά χρόνια είχε μαρτυρηθεί από όλους, αυτούς δεν νομίζουμε ότι είναι δίκαιο να αποβάλλουμε από τη λειτουργία τους. Γιατί δεν θα είναι μικρή αμαρτία σε μας, εάν αυτούς που άμεμπτα και όσα προσέφεραν τα δώρα [2] αποβάλλουμε από την επισκοπή. Μακάριοι είναι οι προηγηθέντες πρεσβύτεροι, οι οποίοι είχαν καρποφόρο και τέλεια ανάλυση (επίγεια ζωή), γιατί δεν έχουν πια φόβο μήπως κάποιος τους μεταθέσει από τη θέση που είχε ιδρυθεί για αυτούς. Γιατί βλέπουμε ότι μερικούς, εσείς τους απομακρύνατε από το τιμημένο λειτούργημά τους που ανήκε σ’ αυτούς, αν και πολιτεύονταν καλά και άμεμπτα».
(Απόσπασμα από την επιστολή του αγίου Κλήμη Ρώμης προς «Κορινθίους», Αποστολικοί Πατέρες Α’ τόμος, Χ. Κρικώνης, σελ. 85-89).
________________________________
Σημειώσεις:
[1] Στην εποχή του αγίου Κλήμη, «επίσκοπος» και «πρεσβύτερος» σήμαιναν το ίδιο πράγμα. Λίγο αργότερα, επί αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας, θα ξεχωρίσουν οι ονομασίες, όπου πια ο «επίσκοπος» θα είναι ο μόνιμα εγκατεστημένος σε μία συγκεκριμένη επισκοπή, «προφήτης». Ο δε «προφήτης», έχει ήδη εκλεγεί από το Άγιο Πνεύμα, και έχει χειροτονηθεί από τους αποστόλους. Ο καθηγητής Βλάσιος Φειδάς γράφει: «Η χρήση στο κείμενο του καινοδιαθηκικού όρου «επίσκοποι» για τον προσδιορισμό του τοπικού ιερατείου είναι παράλληλη προς τον επίσης καινοδιαθηκικό όρο «πρεσβύτεροι», οι οποίοι αναμφίβολα ταυτίζονται κατά το περιεχόμενο και εναλλάσσονται κατά τη χρήση τους στην επιστολή του Κλήμη» (Α’ τόμος Εκκλ. Ιστορίας, σελ. 85).
[2] Τα «Δώρα», είναι τα Τίμια Δώρα (ο άρτος και ο οίνος) που προσφέρει η Εκκλησία δια των ιερέων, προκειμένου να πέμψει ο Θεός την άκτιστη χάρη Του για να επέλθει η μεταβολή αυτών σε Σώμα και Αίμα Χριστού.
«[..] το ουσιαστικό «δώρα», ήτοι τη θεία ευχαριστία (‘’τα δώρα της επισκοπής’’) [..]» (Βλ. Φειδάς, Εκκλ. Ιστορία Α’ τόμος, σελ. 83).
Επίσης, ο καθηγητής Β. Στεφανίδης γράφει : «Τους ουν κατασταθέντας υπ' εκείνων (των αποστόλων) ή μεταξύ υφ' ετέρων ελλογίμων ανδρών, συνευδοκησάσης της εκκλησίας απάσης, και λειτουργήσαντας αμέμπτως, τούτους ου δικαίως νομίζομεν αποβάλλεσθαι της λειτουργίας. Αμαρτία γαρ ου μικρά ημιν έσται, εάν τους αμέμπτως και οσίως προσενεγκότες τα δώρα, της επισκοπής αποβάλλωμεν» (ΚΕΦ. 44) Υπό τα ‘’δώρα’’ νοείται η θεία ευχαριστία» (Εκκλησιαστική Ιστορία σελ. 45).
[1] Στην εποχή του αγίου Κλήμη, «επίσκοπος» και «πρεσβύτερος» σήμαιναν το ίδιο πράγμα. Λίγο αργότερα, επί αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας, θα ξεχωρίσουν οι ονομασίες, όπου πια ο «επίσκοπος» θα είναι ο μόνιμα εγκατεστημένος σε μία συγκεκριμένη επισκοπή, «προφήτης». Ο δε «προφήτης», έχει ήδη εκλεγεί από το Άγιο Πνεύμα, και έχει χειροτονηθεί από τους αποστόλους. Ο καθηγητής Βλάσιος Φειδάς γράφει: «Η χρήση στο κείμενο του καινοδιαθηκικού όρου «επίσκοποι» για τον προσδιορισμό του τοπικού ιερατείου είναι παράλληλη προς τον επίσης καινοδιαθηκικό όρο «πρεσβύτεροι», οι οποίοι αναμφίβολα ταυτίζονται κατά το περιεχόμενο και εναλλάσσονται κατά τη χρήση τους στην επιστολή του Κλήμη» (Α’ τόμος Εκκλ. Ιστορίας, σελ. 85).
[2] Τα «Δώρα», είναι τα Τίμια Δώρα (ο άρτος και ο οίνος) που προσφέρει η Εκκλησία δια των ιερέων, προκειμένου να πέμψει ο Θεός την άκτιστη χάρη Του για να επέλθει η μεταβολή αυτών σε Σώμα και Αίμα Χριστού.
«[..] το ουσιαστικό «δώρα», ήτοι τη θεία ευχαριστία (‘’τα δώρα της επισκοπής’’) [..]» (Βλ. Φειδάς, Εκκλ. Ιστορία Α’ τόμος, σελ. 83).
Επίσης, ο καθηγητής Β. Στεφανίδης γράφει : «Τους ουν κατασταθέντας υπ' εκείνων (των αποστόλων) ή μεταξύ υφ' ετέρων ελλογίμων ανδρών, συνευδοκησάσης της εκκλησίας απάσης, και λειτουργήσαντας αμέμπτως, τούτους ου δικαίως νομίζομεν αποβάλλεσθαι της λειτουργίας. Αμαρτία γαρ ου μικρά ημιν έσται, εάν τους αμέμπτως και οσίως προσενεγκότες τα δώρα, της επισκοπής αποβάλλωμεν» (ΚΕΦ. 44) Υπό τα ‘’δώρα’’ νοείται η θεία ευχαριστία» (Εκκλησιαστική Ιστορία σελ. 45).
Πηγή: exprotestant.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου