Ο Δεσπότης Χριστός στη φάτνη. Πίνακας του Τιντορέτο.
Η Παλαιά Διαθήκη τελειώνει με το βιβλίο Δανιήλ, στο οποίο εξαγγέλλεται η ανάσταση των νεκρών (Δανιήλ ιβ΄ 1-3) και περιγράφεται μέσα από ένα μεγαλειώδες όραμα η μορφή του «μετά των νεφελών του ουρανού» ερχόμενου “Υιού του Ανθρώπου” στον οποίο «δόθηκε η εξουσία, η τιμή και η βασιλεία, ώστε να τον υπηρετούν όλοι οι λαοί, κάθε φυλής και γλώσσας· η εξουσία του θα είναι εξουσία αιώνια που δεν θα έχει τέλος και το βασίλειό του ποτέ δεν θα καταστραφεί» (Δανιήλ ζ΄ 13-14). Τον ίδιο ακριβώς τίτλο, “Υιός του Ανθρώπου”, θα χρησιμοποιήσει και στην Καινή Διαθήκη ο Ιησούς, κάθε φορά που μιλάει για τον εαυτό Του.
Πράγματι στην Καινή Διαθήκη πολλές φορές (πάνω από 50) γίνεται λόγος για τον «Υιό του ανθρώπου», από τον ίδιο τον Ιησού. Αλλά και η υμνολογία της εκκλησίας μας βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τις γραφές. Στους αίνους της 25ης Μαρτίου ψάλλουμε: Το απ’ αιώνος μυστήριον, ανακαλύπτεται σήμερον, καί ο Υιός τού Θεού, Υιός ανθρώπου γίνεται, ίνα τού χείρονος μεταλαβών, μεταδώ μοι τού βελτίονος, Εψεύσθη πάλαι Αδάμ, καί Θεός επιθυμήσας ου γέγονεν, άνθρωπος γίνεται Θεός, ίνα Θεόν τόν Αδάμ απεργάσηται, Ευφραινέσθω η κτίσις, χορευέτω, η φύσις, ότι Αρχάγγελος Παρθένω, μετά δέους παρίσταται, και τό Χαίρε κομίζει, τής λύπης αντίθετον, Ο διά σπλάγχνα ελέους ενανθρωπήσας, Θεός ημών δόξα σοι.
Αν έπρεπε με μια φράση να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση, πολύ απλά θα λέγαμε: Ονομάζει τον εαυτό Του Υιό ανθρώπου, ακριβώς για να τονίσει την ανθρώπινη φύση Του.
Ας δούμε όμως μια ανάλυση του Αγίου Νεκταρίου, που απαντά με σαφήνεια στην ερώτηση μας: Η έκφρασις Υιός ανθρώπου, ην ο Κύριος ως περιφραστικόν προσδιορισμόν του Ιδίου Προσώπου μετεχειρίζετο οσάκις αν ωμίλει περί Εαυτού, είναι το όνομα, δι’ ου ευηγγελίσθη η ανθρωπότης τον μέλλοντα Σωτήρα και Λυτρωτήν αυτής. […]
Η έλευσις Σωτήρος και Λυτρωτού ήτο κοινή προσδοκία πάντων των εθνών. Τα έθνη εφαίνοντο αναμένοντα Σωτήρά τινα· η προσδοκία του Ισραήλ ην το περιεχόμενον της λατρείας Αυτού. Διά του αναμενομένου Σωτήρος εξεδέχοντο πάντα τα μέλλοντα να χορηγηθώσι τη ανθρωπότητι αγαθά. Εξ αυτού εξεδέχοντο την κατάργησιν της τυραννίδος του διαβόλου, την απελευθέρωσιν του ανθρωπίνου γένους από της δουλείας του εχθρού, και την μετά του Θεού φιλίωσιν και επικοινωνίαν. Τον αναμενόμενον τούτον Σωτήρα και λυτρωτήν της ανθρωπότητος ο προφητάναξ Δαυΐδ περιγράφει ως υιόν ανθρώπου (Ψαλμ.β’ ρθ’ 1).
Επίσης και ο προφήτης Δανιήλ Χριστόν ηγούμενον ονομάζει τον μέλλοντα Λυτρωτήν, ον είδεν εν αποκαλύψει, εν μορφή υιού ανθρώπου, ου ορίζει και τον χρόνον της ελεύσεως. (Δανιήλ κεφ.θ’ όρασις ι’ και κεφ.ι’ όρασις ια’. Επίσης και ο Ιεζεκιήλ κεφ. α’). Ώστε το όνομα Υιός ανθρώπου, ήτο το ακριβές χαρακτηριστικόν όνομα του Σωτήρος, υπό το οποίον εξεδέχοντο Αυτόν πάσαι αι φυλαί της γης· διό και ο Σωτήρ ημών οσάκις ωμίλησε περί Εαυτού πάντοτε το αυτό χαρακτηριστικόν όνομα μετεχειρίσθη. Παρά τω Ματθαίω 28κις φαίνεται ο Κύριος ποιούμενος λόγον περί έαυτοϋ· και εν πάσι τοις λόγοις Αυτού Υιόν ανθρώπου εκάλει Εαυτόν. Η αυτή ακρίβεια παρατηρείται και εν τοις λοιποίς Ευαγγελισταίς, Μάρκω, Λουκα και Ιωάννη.
Τα ονόματα Ιησούς Χριστός, Εμμανουήλ, υιός του Ευλογητού καί υiός Δαυΐδ, καθ’ έκαστον λαμβανόμενα, δεν δύνανται να εκφράσωσι την έννοιαν, ην εκφράζει το χαρακτηριστικόν όνομα υιός ανθρώπου· διότι το μεν Ιησούς εκφράζει μόνον την έννοιαν του Σωτήρος της ανθρωπότητος, το δε Μεσσίας=Χριστός, την έννοιαν του προφητικού, αρχιερατικού και βασιλικού αξιώματος του Σωτήρος· τα δε ονόματα υιός Ευλογητού καί υιός Δαυΐδ, το μεν, την θείαν φύσιν του Χριστού, το δε, την ανθρωπίνην εδήλου φύσιν και καταγωγήν.
Αν έπρεπε με μια φράση να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση, πολύ απλά θα λέγαμε: Ονομάζει τον εαυτό Του Υιό ανθρώπου, ακριβώς για να τονίσει την ανθρώπινη φύση Του.
Ας δούμε όμως μια ανάλυση του Αγίου Νεκταρίου, που απαντά με σαφήνεια στην ερώτηση μας: Η έκφρασις Υιός ανθρώπου, ην ο Κύριος ως περιφραστικόν προσδιορισμόν του Ιδίου Προσώπου μετεχειρίζετο οσάκις αν ωμίλει περί Εαυτού, είναι το όνομα, δι’ ου ευηγγελίσθη η ανθρωπότης τον μέλλοντα Σωτήρα και Λυτρωτήν αυτής. […]
Η έλευσις Σωτήρος και Λυτρωτού ήτο κοινή προσδοκία πάντων των εθνών. Τα έθνη εφαίνοντο αναμένοντα Σωτήρά τινα· η προσδοκία του Ισραήλ ην το περιεχόμενον της λατρείας Αυτού. Διά του αναμενομένου Σωτήρος εξεδέχοντο πάντα τα μέλλοντα να χορηγηθώσι τη ανθρωπότητι αγαθά. Εξ αυτού εξεδέχοντο την κατάργησιν της τυραννίδος του διαβόλου, την απελευθέρωσιν του ανθρωπίνου γένους από της δουλείας του εχθρού, και την μετά του Θεού φιλίωσιν και επικοινωνίαν. Τον αναμενόμενον τούτον Σωτήρα και λυτρωτήν της ανθρωπότητος ο προφητάναξ Δαυΐδ περιγράφει ως υιόν ανθρώπου (Ψαλμ.β’ ρθ’ 1).
Επίσης και ο προφήτης Δανιήλ Χριστόν ηγούμενον ονομάζει τον μέλλοντα Λυτρωτήν, ον είδεν εν αποκαλύψει, εν μορφή υιού ανθρώπου, ου ορίζει και τον χρόνον της ελεύσεως. (Δανιήλ κεφ.θ’ όρασις ι’ και κεφ.ι’ όρασις ια’. Επίσης και ο Ιεζεκιήλ κεφ. α’). Ώστε το όνομα Υιός ανθρώπου, ήτο το ακριβές χαρακτηριστικόν όνομα του Σωτήρος, υπό το οποίον εξεδέχοντο Αυτόν πάσαι αι φυλαί της γης· διό και ο Σωτήρ ημών οσάκις ωμίλησε περί Εαυτού πάντοτε το αυτό χαρακτηριστικόν όνομα μετεχειρίσθη. Παρά τω Ματθαίω 28κις φαίνεται ο Κύριος ποιούμενος λόγον περί έαυτοϋ· και εν πάσι τοις λόγοις Αυτού Υιόν ανθρώπου εκάλει Εαυτόν. Η αυτή ακρίβεια παρατηρείται και εν τοις λοιποίς Ευαγγελισταίς, Μάρκω, Λουκα και Ιωάννη.
Τα ονόματα Ιησούς Χριστός, Εμμανουήλ, υιός του Ευλογητού καί υiός Δαυΐδ, καθ’ έκαστον λαμβανόμενα, δεν δύνανται να εκφράσωσι την έννοιαν, ην εκφράζει το χαρακτηριστικόν όνομα υιός ανθρώπου· διότι το μεν Ιησούς εκφράζει μόνον την έννοιαν του Σωτήρος της ανθρωπότητος, το δε Μεσσίας=Χριστός, την έννοιαν του προφητικού, αρχιερατικού και βασιλικού αξιώματος του Σωτήρος· τα δε ονόματα υιός Ευλογητού καί υιός Δαυΐδ, το μεν, την θείαν φύσιν του Χριστού, το δε, την ανθρωπίνην εδήλου φύσιν και καταγωγήν.
Δηλαδή όποιο από τα παραπάνω ονόματα και αν χρησιμοποιούσε ο Ιδιος για να ονομάσει τον εαυτό Του δεν θα μπορούσε να αποδώσει την πλήρη έννοια των χαρακτηριστικών Του, καθώς το κάθε όνομα από τα παραπάνω δήλωνε μια μόνο ιδιότητα.
Ουδέν λοιπόν εξ αυτών καθ’ έκαστον λαμβανόμενον ηδύνατο να δώση πλήρη και τελείαν έννοιαν του προσώπου του Κυρίου ημών, διότι έκαστον όνομα μίαν ιδιότητα Αυτού υπεδήλου, ένα Αυτού χαρακτήρα εξέφραζεν.
Ητο άρα ανάγκη να χαρακτηρίση Εαυτόν δι’ ονόματος περιληπτικού, εν ω πάντες οι χαρακτήρες Αυτού να υποδηλώνται· τοιούτον δε εθεώρησεν ο Θεάνθρωπος Κύριος ως κατάλληλον χαρακτηριστικόν του προσώπου Αυτού το όνομα Υιός ανθρώπου· η δε υπό του Σωτήρος εκλογή του ονόματος δήλον ότι δίδωσι τέλειον ορισμόν του Θεανθρώπου, και εκφράζει πάσας συλλήβδην τας ιδιότητας Αυτού.
-Υπήρχε λοιπόν απόλυτη ανάγκη να χαρακτηρίσει τον εαυτό Του με ένα όνομα περιληπτικό έτσι ώστε όλοι οι χαρακτήρες Του να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το όνομα που θα επέλεγε. Επέλεξε λοιπόν το όνομα Υιός ανθρώπου για να δώσει τον τέλειον ορισμό του Θεανθρώπου-
Επίσης υπάρχει και κάτι άλλο: πολύ συχνά αναφέρει (ο Ιησούς) την φράση “ινα πληρωθεί το ρηθέν”. Και εδώ λοιπόν υπήρχε ένα προφητικό όραμα του Δανιήλ που Τον ονομάζει (ο Δανιήλ) Υιό του ανθρώπου. Έτσι ο Ιησούς, “έδεσε”, “πάντρεψε” αυτό που αναφερόταν στις γραφές, με τα Λόγια Του.
Και κάτι τελευταίο που αναφέρει ο Αρχιμ. Τιμόθεος Κιλίφης στο βιβλίο του, “τα τέσσερα ευαγγέλια”: Πολλοί μελετητές αναφέρουν ότι η φράση Υιός του ανθρώπου όπως αναφέρεται στον Δανιήλ και Υιός του Θεού είναι το ίδιο και το αυτό.
Πότε τώρα ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος; Μα, την ημέρα του ευαγγελισμού της Θεοτόκου όπως μας αναφέρει και το γνωστό τροπάριο της εορτής:
Ουδέν λοιπόν εξ αυτών καθ’ έκαστον λαμβανόμενον ηδύνατο να δώση πλήρη και τελείαν έννοιαν του προσώπου του Κυρίου ημών, διότι έκαστον όνομα μίαν ιδιότητα Αυτού υπεδήλου, ένα Αυτού χαρακτήρα εξέφραζεν.
Ητο άρα ανάγκη να χαρακτηρίση Εαυτόν δι’ ονόματος περιληπτικού, εν ω πάντες οι χαρακτήρες Αυτού να υποδηλώνται· τοιούτον δε εθεώρησεν ο Θεάνθρωπος Κύριος ως κατάλληλον χαρακτηριστικόν του προσώπου Αυτού το όνομα Υιός ανθρώπου· η δε υπό του Σωτήρος εκλογή του ονόματος δήλον ότι δίδωσι τέλειον ορισμόν του Θεανθρώπου, και εκφράζει πάσας συλλήβδην τας ιδιότητας Αυτού.
-Υπήρχε λοιπόν απόλυτη ανάγκη να χαρακτηρίσει τον εαυτό Του με ένα όνομα περιληπτικό έτσι ώστε όλοι οι χαρακτήρες Του να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το όνομα που θα επέλεγε. Επέλεξε λοιπόν το όνομα Υιός ανθρώπου για να δώσει τον τέλειον ορισμό του Θεανθρώπου-
Επίσης υπάρχει και κάτι άλλο: πολύ συχνά αναφέρει (ο Ιησούς) την φράση “ινα πληρωθεί το ρηθέν”. Και εδώ λοιπόν υπήρχε ένα προφητικό όραμα του Δανιήλ που Τον ονομάζει (ο Δανιήλ) Υιό του ανθρώπου. Έτσι ο Ιησούς, “έδεσε”, “πάντρεψε” αυτό που αναφερόταν στις γραφές, με τα Λόγια Του.
Και κάτι τελευταίο που αναφέρει ο Αρχιμ. Τιμόθεος Κιλίφης στο βιβλίο του, “τα τέσσερα ευαγγέλια”: Πολλοί μελετητές αναφέρουν ότι η φράση Υιός του ανθρώπου όπως αναφέρεται στον Δανιήλ και Υιός του Θεού είναι το ίδιο και το αυτό.
Πότε τώρα ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος; Μα, την ημέρα του ευαγγελισμού της Θεοτόκου όπως μας αναφέρει και το γνωστό τροπάριο της εορτής:
Σήμερον της σωτηρίας ημών τό Κεφάλαιον, καί τού απ’ αιώνος Μυστηρίου η φανέρωσις. Ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται , καί Γαβριήλ τήν χάριν ευαγγελίζεται. Διό σύν αυτώ τή Θεοτόκω βοήσωμεν. Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου.
Να και μια ωραία εξήγηση του Αρχιμανδρίτη Δαμιανού Ζαφείρη: Ο Υιός του Θεού αφήνεται να γεννηθεί από την Παρθένο Μαρία λαμβάνοντας θεανθρώπινη ζωή. Μυστήριο Μέγα! Ο Θεός γίνεται άνθρωπος. Ενώνεται η θεία και η ανθρώπινη φύση στο πρόσωπο του γεννηθέντος Ιησού Χριστού. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος υιός του Θεού κατά χάριν, να ομοιωθεί του Θεού, να θεωθεί. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος, για να φανερωθεί στον κόσμο το Άγιον Πνεύμα δια της Θεανθρώπινης εκκλησίας του Ιησού Χριστού. Η εκκλησία του Ιησού Χριστού είναι σώμα του Χριστού που λυτρώνει τον πιστό και τον ενώνει με τον Κύριον. Ο Υιός του Θεού γίνεται άνθρωπος για την σωτηρία του κόσμου. Γίνεται άνθρωπος για να προσφέρει στον άνθρωπο τη σωτηρία του, την εν Χριστώ ζωή, τη δύναμη του Παναγίου Πνεύματος στην ζωή του, για να θεωθεί, να γίνει άγιος ενώπιον του Θεού.
Να και μια ωραία εξήγηση του Αρχιμανδρίτη Δαμιανού Ζαφείρη: Ο Υιός του Θεού αφήνεται να γεννηθεί από την Παρθένο Μαρία λαμβάνοντας θεανθρώπινη ζωή. Μυστήριο Μέγα! Ο Θεός γίνεται άνθρωπος. Ενώνεται η θεία και η ανθρώπινη φύση στο πρόσωπο του γεννηθέντος Ιησού Χριστού. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος υιός του Θεού κατά χάριν, να ομοιωθεί του Θεού, να θεωθεί. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος, για να φανερωθεί στον κόσμο το Άγιον Πνεύμα δια της Θεανθρώπινης εκκλησίας του Ιησού Χριστού. Η εκκλησία του Ιησού Χριστού είναι σώμα του Χριστού που λυτρώνει τον πιστό και τον ενώνει με τον Κύριον. Ο Υιός του Θεού γίνεται άνθρωπος για την σωτηρία του κόσμου. Γίνεται άνθρωπος για να προσφέρει στον άνθρωπο τη σωτηρία του, την εν Χριστώ ζωή, τη δύναμη του Παναγίου Πνεύματος στην ζωή του, για να θεωθεί, να γίνει άγιος ενώπιον του Θεού.
Πηγή: orthodoxanswers.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου