Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
"Σ' όλα τα λόγια σου να μελετάς το τέλος σου και να μην αμαρτήσεις ποτέ" (Εκκλ. 7:40). Κι ακόμα, "Ετοίμαζε τα έργα σου για την αναχώρησή σου και προετοιμάζου για τον δρόμο (αγρό)" (Παροιμ. 24:27). Αν έκλεψες κάτι, δώσε το πίσω και πες σαν τον Ζακχαίο: "Δίνω τετραπλάσια αυτά που άρπαξα" (Λουκ. 19:8). Αν εσυκοφάντησες κάποιον, αν έγινες εχθρός με κάποιον, συμφιλιώσου πριν από το δικαστήριο. Ξεκαθάρισέ τα όλα εδώ, για ν' αντικρύσεις το θρόνο εκεί δίχως ζητήματα.
Όσο βρισκόμαστε εδώ, έχομε καλές ελπίδες, μα όταν θα πάμε εκεί, δεν θα μπορούμε να μετανοήσωμε κι ούτε να ξεπλυθούμε απ' τις αμαρτίες. Γι' αυτό πρέπει να ετοιμαζόμαστε πάντοτε για την αναχώρησή μας. Τί κι αν θελήσει ο Κύριος να μας καλέσει απόψε; Και τί αν αύριο; Το μέλλον είναι άγνωστο, ώστε ν' αγωνιζόμαστε διαρκώς και να ετοιμαζόμαστε για το ταξίδι εκείνο, όπως ο Λάζαρος διαρκώς υπόμενε και άντεχε, γι' αυτό και τον πήγαιναν με τόση τιμή. Απέθανε όμως κι ο πλούσιος κι ετάφη, σαν να ήταν η ψυχή του καταχωνιασμένη μέσα στο σώμα του όπως σε μνήμα, σαν να έφερνε η ψυχή μαζί της τη σάρκα, σαν τάφο. Κι όπως ήταν δεμένος με τη μέθη και τη λαιμαργία σαν με κάποιαν αλυσίδα, άπρακτη κι ακίνητη είχε κάνει την ψυχή του.
Μην προσπεράσεις εύκολα, αγαπητέ, το ετάφη· αλλά βάλε στο νού σου σε παρακαλώ τα ασημωμένα γύρω τραπέζια, τις κλίνες, τα χαλιά, τα σκεπάσματα, όλα τ' άλλα του σπιτιού, τα μύρα, τα αρώματα, το άφθονο κρασί, τις ποικιλίες των φαγητων, τα μυρωδικά, τους μάγειρους, τους κόλακες, τους φύλακες, τους υπηρέτες, όλη την άλλη πολυτέλεια, ολότελα σβησμένη και μαραμένη. Όλα στάχτη, όλα τέφρα και σκόνη, θρήνοι και οδυρμοί, και κανείς να μην μπορεί να βοηθήσει, ούτε να γυρίσει πίσω την ψυχή που έφυγε. Κανείς απ' όσους τον υπηρέτησαν, κανείς για να τον βοηθήσει δεν ήταν εκεί, για να τον γλυτώσει απ' την κόλαση και την τιμωρία, απ' όλους εκείνους χωρισμένος, μεταφερόταν μόνο για να υποφέρει τις αβάσταχτες τιμωρίες. Πράγματι, "κάθε άνθρωπος σαν χορτάρι, και κάθε ανθρώπινη δόξα σαν το λουλούδι του φυτού. Ξεράθηκε το φυτό κι έπεσε το λουλούδι του, αλλά ο λόγος του Κυρίου μένει αιώνιος" (Ησ. 40:6-8). Ήρθε ο θάνατος κι όλα εκείνα τα 'σβησε, και σαν αιχμάλωτο τον πήρε, έτσι σκυμμένον κάτω τον παρέλαβε, ντροπή γεμάτον, δίχως θάρρος, να τρέμει, να φοβάται, σαν να χάρηκε όλη εκείνη την ευτυχία στα όνειρά του. Και γινόταν λοιπόν ο πλούσιος ικέτης του φτωχού κι είχε ανάγκη από το τραπέζι εκείνου που κάποτε πεινούσε και που ήταν μπροστά στα στόματα των σκύλων. Και άλλαξαν τα πράγματα και μάθαιναν όλοι ποιος ήταν ο πλούσιος και ποιος ο φτωχός, και ότι ο Λάζαρος ήταν τώρα απ' όλους πλουσιώτερος, κι ο άλλος απ' όλους φτωχότερος.
Όταν γυρίζομε κοντά Του όχι μόνο δεν μας αποστρέφεται αλλά μας δέχεται με χαρά, όχι μικρότερη από αυτήν, που δείχνει σ' όσους κατόρθωσαν την αρετή. Γιατί όχι μόνο δεν θέλει την καταδίκη μας, αλλά έρχεται ν' αναζητήσει τους πλανημένους, και χαίρεται πιο πολύ όταν τους βρει, απ' όσο χαίρεται για τους σωσμένους. Ούτε όταν κάνωμε το κακό να χάνωμε την ελπίδα μας, ούτε όταν κάνωμε το καλό να έχωμε το θάρρος μας στους εαυτούς μας, αλλά και όταν κατορθώνωμε την αρετή να φοβόμαστε, για να μην πέσωμε από το θάρρος μας, και να μετανοούμε όταν αμαρτάνωμε. Αυτό δηλαδή που είπα στην αρχή, αυτό λέω και τώρα, ότι και τα δύο αυτά μας κάνουν να χάσωμε τη σωτηρία μας, και το να έχωμε το θάρρος μας στην αρετή μας, και το να χάνωμε την ελπίδα μας από την αμαρτία. Γι' αυτό ο Παύλος για να εξασφαλίσει αυτούς που μένουν στην αρετή, έλεγε: "Αυτός που νομίζει ότι στέκεται καλά, ας προσέχει μην πέσει". Και πάλι: "Φοβούμαι μήπως ενώ εκήρυξα στους άλλους, γίνω ανάξιος εγώ" (Α΄ Κορ. 10:12).
Και ο Δαυίδ λέει: "Σήμερα, αν ακούσετε τη φωνή Του, μην κάνετε σκληρές τις καρδιές σας όπως τον καιρό που Τον παραπίκριναν στην έρημο" (Ψαλμ. 94:8). Μέχρι να λέγεται λοιπόν το σήμερα, να μην απελπιζόμαστε αλλά να έχωμε καλές ελπίδες στον Κύριο, και γνωρίζοντας το πέλαγος της φιλανθρωπίας Του, να πετάξωμε μακριά κάθε κακή σκέψη και με πολλή προθυμία κι ελπίδα να καταπιαστούμε με την αρετή και να φανερώσωμε τη μεγαλύτερη μετάνοια, ώστε, λυτρωμένοι εδώ απ' όλες τις αμαρτίες μας, να μπορέσωμε να σταθούμε με θάρρος μπροστά στο θρόνο του Χριστού και ν' αξιωθούμε τη βασιλεία των ουρανών.
Μη ντραπείς να 'ρθεις μέσα στην εκκλησία, να ντρέπεσαι όταν αμαρτάνεις, μη ντρέπεσαι όταν μετανοείς. Η αμαρτία είναι τραύμα, η μετάνοια φάρμακο. Κι όπως υπάρχουν για το σώμα τραύματα και φάρμακα, έτσι και για την ψυχή, αμαρτήματα και μετάνοια. Το τραύμα σαπίζει, το φάρμακο καθαρίζει το σάπισμα, με την αμαρτία γίνεται το σάπισμα, με την αμαρτία η ντροπή, με την αμαρτία η περιφρόνηση. Με τη μετάνοια έρχεται η τιμή, με τη μετάνοια η ελευθερία, με τη μετάνοια ο καθαρισμός της αμαρτίας.
Είδες ότι ο ληστής έγινε δίκαιος από την εξομολόγηση; Πολύ φιλάνθρωπος είναι ο Θεός. Δε λυπήθηκε Τον Υιό Του, για να λυπηθεί το δούλο Του. Παράδωσε τον Μονογενή Του για ν' αγοράσει δούλους αχάριστους. Πλήρωσε γι' αντίτιμο το αίμα του Υιού Του. Ω, φιλανθρωπία του Κυρίου! Και μη μου λες πάλι, "Αμάρτησα πολύ και πώς θα μπορέσω να σωθώ;" Συ δεν μπορείς, μα ο Κύριός σου μπορεί, τόσο πολύ ώστε να σβήσει τελείως τ' αμαρτήματά σου. Πρόσεχε πολύ καλά αυτό που λέω, τόσο τέλεια σβήνει τ' αμαρτήματα ώστε να μη μένει ούτε ίχνος απ' αυτά. Στα σώματα βέβαια δεν γίνεται αυτό, αλλά κι αν μύριες φορές φροντίσει ο γιατρός, κι αν βάλει φάρμακα στο τραύμα, εξαφανίζει το τραύμα, αλλά πολλές φορές πληγώθηκε κάποιος στο πρόσωπο και θεράπευσε το τραύμα, μα απόμεινε το σημάδι, να φανερώνει με την ασχήμια του προσώπου το τραύμα εκείνο. Και κάνει το παν ο γιατρός για να σβήσει το σημάδι, αλλά δεν μπορεί, διότι έχει να κάνει με την ασθένεια της φύσεως, και με την αδυναμία της τέχνης, και με των φαρμάκων την ατέλεια. Μα ο Θεός όταν σβήνει τα αμαρτήματα, ούτε σημάδι αφήνει, ούτε ίχνος επιτρέπει να μείνει, αλλά χαρίζει και την ομορφιά μαζί με την υγεία, μαζί με την απαλλαγή από την κόλαση δίνει και τη δικαιοσύνη, και κάνει τον αμαρτωλό να είναι ίσος μ' αυτόν που δεν αμάρτησε. Διότι εξαφανίζει το αμάρτημα και το κάνει να μην υπάρχει και να μην έχει γίνει ποτέ. Έτσι τέλεια το εξαφανίζει, δε μένει ούτε σημάδι, ούτε ίχνος, ούτε απόδειξη, ούτε δείγμα.
Να θυμηθούμε τη φοβερή εκείνη μέρα, κι εκείνη τη φωτιά, να βάλωμε στο νου μας τις φοβερές τιμωρίες, και να γυρίσωμε πια απ' τον πλανεμένο δρόμο μας. Διότι θα 'ρθει ώρα που το στάδιο του κόσμου τούτου θα διαλυθεί, και τότε δεν θα μπορεί πια ν' αγωνιστεί κανείς. Δεν μπορεί κανείς να κάμει τίποτα όταν περάσει η ζωή αυτή, δεν μπορεί κανείς να πάρει στεφάνι όταν απολύσει το στάδιο. Αυτός ο καιρός είναι για τη μετάνοια, ο άλλος είναι για την κρίση. Αυτός ο καιρός είναι για τους αγώνες, ο άλλος για τα στεφάνια· αυτός για τον κόπο, ο άλλος για την άνεση· αυτός για τον κάματο, ο άλλος για την πληρωμή. Σηκωθήτε, λοιπόν, σηκωθήτε σας παρακαλώ, κι ας ακούσωμε πρόθυμα αυτά τα λόγια. Εζήσαμε σαρκικά, ας ζήσωμε τώρα και πνευματικά.
Γιατί φουσκώνεις άνθρωπε; Γιατί καυχιέσαι για τον εαυτό σου; Τι ελπίζεις από τη δόξα του κόσμου κι από τον πλούτο; Πάμε στους τάφους να δούμε τα μυστήρια που γίνονται εκεί. Να δούμε τον άνθρωπο κατασκορπισμένο, κόκκαλα φαγωμένα, σώματα σαπισμένα. Κι αν είσαι σοφός, κάθησε να σκεφτείς, κι αν είσαι γνωστικός, πες μου, ποιος είναι εκεί ο βασιλιάς, και ποιος ο απλός άνθρωπος, ποιος ο άρχοντας και ποιος ο δούλος, ποιος ο σοφός και ποιος ο άσοφος; Πού είναι εκεί η ομορφιά που έχουν τα νιάτα; Πού τα ωραία μάτια, πού η καλοβαλμένη μύτη; Δεν είναι όλα σκόνη; Όλα δεν είναι στάχτη, δεν είναι χώμα; Δεν είναι όλα σκουλήκι και βρωμιά, δεν είναι όλα βρωμερά; Να τα σκεφτόμαστε, αδέλφια μου, αυτά, και να βάζωμε στο νου μας την τελευταία μέρα μας. Πρόλαβε με τη μετάνοια και τη διόρθωση, πριν να βγει η ψυχή σου, γιατί, όταν θα 'ρθει ο θάνατος, δεν θα είναι δυνατή καμιά θεραπεία με τη μετάνοια. Διότι η μετάνοια έχει μεγάλη δύναμη πάνω στη γη, και μόνον στον Άδη τίποτε δεν μπορεί. Πρώτος δρόμος μετάνοιας είναι η αυτοκαταδίκη του αμαρτωλού. Δεύτερος, το να μην μνησικακείς στους εχθρούς σου, να συγκρατείς την οργή σου και να συγχωρείς τα αμαρτήματα των συνδούλων σου. Τρίτος, είναι η ζέουσα κι ακριβής προσευχή κι απ' τα βάθη της καρδιάς βγαλμένη. Τέταρτος είναι η ελεημοσύνη και πέμπτος είναι η ταπεινοφροσύνη.
Μάθε πως μήτε το βάπτισμα, μήτε η συγχώρηση των αμαρτημάτων, μήτε η γνώση και η συμμετοχή στα μυστήρια, μήτε το ιερό τραπέζι και η γεύση του σώματος, μήτε η μετάδοση του αίματος του Χριστού, μήτε τίποτ' άλλο απ' αυτά μπορεί να μας ωφελήσει αν δεν κάνουμε ζωή σωστή και θαυμαστή και απαλλαγμένη από κάθε αμαρτία.
Επιμέλεια: Θ. Κιουλλόγλου
Όσο βρισκόμαστε εδώ, έχομε καλές ελπίδες, μα όταν θα πάμε εκεί, δεν θα μπορούμε να μετανοήσωμε κι ούτε να ξεπλυθούμε απ' τις αμαρτίες. Γι' αυτό πρέπει να ετοιμαζόμαστε πάντοτε για την αναχώρησή μας. Τί κι αν θελήσει ο Κύριος να μας καλέσει απόψε; Και τί αν αύριο; Το μέλλον είναι άγνωστο, ώστε ν' αγωνιζόμαστε διαρκώς και να ετοιμαζόμαστε για το ταξίδι εκείνο, όπως ο Λάζαρος διαρκώς υπόμενε και άντεχε, γι' αυτό και τον πήγαιναν με τόση τιμή. Απέθανε όμως κι ο πλούσιος κι ετάφη, σαν να ήταν η ψυχή του καταχωνιασμένη μέσα στο σώμα του όπως σε μνήμα, σαν να έφερνε η ψυχή μαζί της τη σάρκα, σαν τάφο. Κι όπως ήταν δεμένος με τη μέθη και τη λαιμαργία σαν με κάποιαν αλυσίδα, άπρακτη κι ακίνητη είχε κάνει την ψυχή του.
Μην προσπεράσεις εύκολα, αγαπητέ, το ετάφη· αλλά βάλε στο νού σου σε παρακαλώ τα ασημωμένα γύρω τραπέζια, τις κλίνες, τα χαλιά, τα σκεπάσματα, όλα τ' άλλα του σπιτιού, τα μύρα, τα αρώματα, το άφθονο κρασί, τις ποικιλίες των φαγητων, τα μυρωδικά, τους μάγειρους, τους κόλακες, τους φύλακες, τους υπηρέτες, όλη την άλλη πολυτέλεια, ολότελα σβησμένη και μαραμένη. Όλα στάχτη, όλα τέφρα και σκόνη, θρήνοι και οδυρμοί, και κανείς να μην μπορεί να βοηθήσει, ούτε να γυρίσει πίσω την ψυχή που έφυγε. Κανείς απ' όσους τον υπηρέτησαν, κανείς για να τον βοηθήσει δεν ήταν εκεί, για να τον γλυτώσει απ' την κόλαση και την τιμωρία, απ' όλους εκείνους χωρισμένος, μεταφερόταν μόνο για να υποφέρει τις αβάσταχτες τιμωρίες. Πράγματι, "κάθε άνθρωπος σαν χορτάρι, και κάθε ανθρώπινη δόξα σαν το λουλούδι του φυτού. Ξεράθηκε το φυτό κι έπεσε το λουλούδι του, αλλά ο λόγος του Κυρίου μένει αιώνιος" (Ησ. 40:6-8). Ήρθε ο θάνατος κι όλα εκείνα τα 'σβησε, και σαν αιχμάλωτο τον πήρε, έτσι σκυμμένον κάτω τον παρέλαβε, ντροπή γεμάτον, δίχως θάρρος, να τρέμει, να φοβάται, σαν να χάρηκε όλη εκείνη την ευτυχία στα όνειρά του. Και γινόταν λοιπόν ο πλούσιος ικέτης του φτωχού κι είχε ανάγκη από το τραπέζι εκείνου που κάποτε πεινούσε και που ήταν μπροστά στα στόματα των σκύλων. Και άλλαξαν τα πράγματα και μάθαιναν όλοι ποιος ήταν ο πλούσιος και ποιος ο φτωχός, και ότι ο Λάζαρος ήταν τώρα απ' όλους πλουσιώτερος, κι ο άλλος απ' όλους φτωχότερος.
Όταν γυρίζομε κοντά Του όχι μόνο δεν μας αποστρέφεται αλλά μας δέχεται με χαρά, όχι μικρότερη από αυτήν, που δείχνει σ' όσους κατόρθωσαν την αρετή. Γιατί όχι μόνο δεν θέλει την καταδίκη μας, αλλά έρχεται ν' αναζητήσει τους πλανημένους, και χαίρεται πιο πολύ όταν τους βρει, απ' όσο χαίρεται για τους σωσμένους. Ούτε όταν κάνωμε το κακό να χάνωμε την ελπίδα μας, ούτε όταν κάνωμε το καλό να έχωμε το θάρρος μας στους εαυτούς μας, αλλά και όταν κατορθώνωμε την αρετή να φοβόμαστε, για να μην πέσωμε από το θάρρος μας, και να μετανοούμε όταν αμαρτάνωμε. Αυτό δηλαδή που είπα στην αρχή, αυτό λέω και τώρα, ότι και τα δύο αυτά μας κάνουν να χάσωμε τη σωτηρία μας, και το να έχωμε το θάρρος μας στην αρετή μας, και το να χάνωμε την ελπίδα μας από την αμαρτία. Γι' αυτό ο Παύλος για να εξασφαλίσει αυτούς που μένουν στην αρετή, έλεγε: "Αυτός που νομίζει ότι στέκεται καλά, ας προσέχει μην πέσει". Και πάλι: "Φοβούμαι μήπως ενώ εκήρυξα στους άλλους, γίνω ανάξιος εγώ" (Α΄ Κορ. 10:12).
Και ο Δαυίδ λέει: "Σήμερα, αν ακούσετε τη φωνή Του, μην κάνετε σκληρές τις καρδιές σας όπως τον καιρό που Τον παραπίκριναν στην έρημο" (Ψαλμ. 94:8). Μέχρι να λέγεται λοιπόν το σήμερα, να μην απελπιζόμαστε αλλά να έχωμε καλές ελπίδες στον Κύριο, και γνωρίζοντας το πέλαγος της φιλανθρωπίας Του, να πετάξωμε μακριά κάθε κακή σκέψη και με πολλή προθυμία κι ελπίδα να καταπιαστούμε με την αρετή και να φανερώσωμε τη μεγαλύτερη μετάνοια, ώστε, λυτρωμένοι εδώ απ' όλες τις αμαρτίες μας, να μπορέσωμε να σταθούμε με θάρρος μπροστά στο θρόνο του Χριστού και ν' αξιωθούμε τη βασιλεία των ουρανών.
Μη ντραπείς να 'ρθεις μέσα στην εκκλησία, να ντρέπεσαι όταν αμαρτάνεις, μη ντρέπεσαι όταν μετανοείς. Η αμαρτία είναι τραύμα, η μετάνοια φάρμακο. Κι όπως υπάρχουν για το σώμα τραύματα και φάρμακα, έτσι και για την ψυχή, αμαρτήματα και μετάνοια. Το τραύμα σαπίζει, το φάρμακο καθαρίζει το σάπισμα, με την αμαρτία γίνεται το σάπισμα, με την αμαρτία η ντροπή, με την αμαρτία η περιφρόνηση. Με τη μετάνοια έρχεται η τιμή, με τη μετάνοια η ελευθερία, με τη μετάνοια ο καθαρισμός της αμαρτίας.
Είδες ότι ο ληστής έγινε δίκαιος από την εξομολόγηση; Πολύ φιλάνθρωπος είναι ο Θεός. Δε λυπήθηκε Τον Υιό Του, για να λυπηθεί το δούλο Του. Παράδωσε τον Μονογενή Του για ν' αγοράσει δούλους αχάριστους. Πλήρωσε γι' αντίτιμο το αίμα του Υιού Του. Ω, φιλανθρωπία του Κυρίου! Και μη μου λες πάλι, "Αμάρτησα πολύ και πώς θα μπορέσω να σωθώ;" Συ δεν μπορείς, μα ο Κύριός σου μπορεί, τόσο πολύ ώστε να σβήσει τελείως τ' αμαρτήματά σου. Πρόσεχε πολύ καλά αυτό που λέω, τόσο τέλεια σβήνει τ' αμαρτήματα ώστε να μη μένει ούτε ίχνος απ' αυτά. Στα σώματα βέβαια δεν γίνεται αυτό, αλλά κι αν μύριες φορές φροντίσει ο γιατρός, κι αν βάλει φάρμακα στο τραύμα, εξαφανίζει το τραύμα, αλλά πολλές φορές πληγώθηκε κάποιος στο πρόσωπο και θεράπευσε το τραύμα, μα απόμεινε το σημάδι, να φανερώνει με την ασχήμια του προσώπου το τραύμα εκείνο. Και κάνει το παν ο γιατρός για να σβήσει το σημάδι, αλλά δεν μπορεί, διότι έχει να κάνει με την ασθένεια της φύσεως, και με την αδυναμία της τέχνης, και με των φαρμάκων την ατέλεια. Μα ο Θεός όταν σβήνει τα αμαρτήματα, ούτε σημάδι αφήνει, ούτε ίχνος επιτρέπει να μείνει, αλλά χαρίζει και την ομορφιά μαζί με την υγεία, μαζί με την απαλλαγή από την κόλαση δίνει και τη δικαιοσύνη, και κάνει τον αμαρτωλό να είναι ίσος μ' αυτόν που δεν αμάρτησε. Διότι εξαφανίζει το αμάρτημα και το κάνει να μην υπάρχει και να μην έχει γίνει ποτέ. Έτσι τέλεια το εξαφανίζει, δε μένει ούτε σημάδι, ούτε ίχνος, ούτε απόδειξη, ούτε δείγμα.
Να θυμηθούμε τη φοβερή εκείνη μέρα, κι εκείνη τη φωτιά, να βάλωμε στο νου μας τις φοβερές τιμωρίες, και να γυρίσωμε πια απ' τον πλανεμένο δρόμο μας. Διότι θα 'ρθει ώρα που το στάδιο του κόσμου τούτου θα διαλυθεί, και τότε δεν θα μπορεί πια ν' αγωνιστεί κανείς. Δεν μπορεί κανείς να κάμει τίποτα όταν περάσει η ζωή αυτή, δεν μπορεί κανείς να πάρει στεφάνι όταν απολύσει το στάδιο. Αυτός ο καιρός είναι για τη μετάνοια, ο άλλος είναι για την κρίση. Αυτός ο καιρός είναι για τους αγώνες, ο άλλος για τα στεφάνια· αυτός για τον κόπο, ο άλλος για την άνεση· αυτός για τον κάματο, ο άλλος για την πληρωμή. Σηκωθήτε, λοιπόν, σηκωθήτε σας παρακαλώ, κι ας ακούσωμε πρόθυμα αυτά τα λόγια. Εζήσαμε σαρκικά, ας ζήσωμε τώρα και πνευματικά.
Γιατί φουσκώνεις άνθρωπε; Γιατί καυχιέσαι για τον εαυτό σου; Τι ελπίζεις από τη δόξα του κόσμου κι από τον πλούτο; Πάμε στους τάφους να δούμε τα μυστήρια που γίνονται εκεί. Να δούμε τον άνθρωπο κατασκορπισμένο, κόκκαλα φαγωμένα, σώματα σαπισμένα. Κι αν είσαι σοφός, κάθησε να σκεφτείς, κι αν είσαι γνωστικός, πες μου, ποιος είναι εκεί ο βασιλιάς, και ποιος ο απλός άνθρωπος, ποιος ο άρχοντας και ποιος ο δούλος, ποιος ο σοφός και ποιος ο άσοφος; Πού είναι εκεί η ομορφιά που έχουν τα νιάτα; Πού τα ωραία μάτια, πού η καλοβαλμένη μύτη; Δεν είναι όλα σκόνη; Όλα δεν είναι στάχτη, δεν είναι χώμα; Δεν είναι όλα σκουλήκι και βρωμιά, δεν είναι όλα βρωμερά; Να τα σκεφτόμαστε, αδέλφια μου, αυτά, και να βάζωμε στο νου μας την τελευταία μέρα μας. Πρόλαβε με τη μετάνοια και τη διόρθωση, πριν να βγει η ψυχή σου, γιατί, όταν θα 'ρθει ο θάνατος, δεν θα είναι δυνατή καμιά θεραπεία με τη μετάνοια. Διότι η μετάνοια έχει μεγάλη δύναμη πάνω στη γη, και μόνον στον Άδη τίποτε δεν μπορεί. Πρώτος δρόμος μετάνοιας είναι η αυτοκαταδίκη του αμαρτωλού. Δεύτερος, το να μην μνησικακείς στους εχθρούς σου, να συγκρατείς την οργή σου και να συγχωρείς τα αμαρτήματα των συνδούλων σου. Τρίτος, είναι η ζέουσα κι ακριβής προσευχή κι απ' τα βάθη της καρδιάς βγαλμένη. Τέταρτος είναι η ελεημοσύνη και πέμπτος είναι η ταπεινοφροσύνη.
Μάθε πως μήτε το βάπτισμα, μήτε η συγχώρηση των αμαρτημάτων, μήτε η γνώση και η συμμετοχή στα μυστήρια, μήτε το ιερό τραπέζι και η γεύση του σώματος, μήτε η μετάδοση του αίματος του Χριστού, μήτε τίποτ' άλλο απ' αυτά μπορεί να μας ωφελήσει αν δεν κάνουμε ζωή σωστή και θαυμαστή και απαλλαγμένη από κάθε αμαρτία.
Επιμέλεια: Θ. Κιουλλόγλου
Πηγή: Αστήρ της ανατολής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου